‘Verdrinking in Bangladesh is stille epidemie’

Bangladesh is een land met een groot netwerk van waterwegen. Dit is de bron van leven in het dichtst bevolkte land ter wereld, maar ook een immens gevaar voor kinderen. Volgens CIPRB, een ngo uit Bangladesh, komen 95 procent van de wereldwijde verdrinkingsongevallen uit Azië. 350.000 kinderen per jaar laten hierdoor het leven. Bangladesh telt het meeste slachtoffers: 17.000 kinderlevens per jaar, tevens de grootste doodsoorzaak bij kinderen in Bangladesh. Nergens anders ter wereld ligt dit cijfer zo hoog. 

Stille epidemie 

SwimSafe, een project gelanceerd door de ngo CIPRB in Bangladesh, is ‘s werelds grootste project voor verdrinkingspreventie. ‘Het is geen nieuw fenomeen, enkel net ontdekt’, zegt Professor Fazlur Rahman. ‘Ondanks het feit dat verdrinking makkelijker te voorkomen is dan infecties en ziektes, was er uitsluitend aandacht voor het tweede bij preventieprogramma’s in ontwikkelingslanden. Nochtans is verdrinking veruit de grootste doodsoorzaak bij kinderen in grote delen van Azië en vooral in Bangladesh. Verdrinking is hier een stille epidemie dat geen aandacht krijgt, vooral door gebrek aan rapportering aan ziekenhuizen. Lange tijd waren en geen preventiecampagnes om het probleem aan te pakken’. 

‘Tijdens de moesson stijgt het water enorm en zijn er overal vijvers’, zegt Sabina Begum aan The Guardian. Haar zesjarige dochter verongelukte toen ze fruit ging plukken aan het water. ‘Wanneer de ouders gaan werken op de rijstvelden blijven de kinderen thuis. Er is altijd de angst dat een van hen in het water zal terechtkomen. In onze dorp heeft bijna elk gezin iemand verloren. We delen allemaal in het verdriet.’

Verdrinking is veruit de grootste doodsoorzaak bij kinderen in grote delen van Azië en vooral in Bangladesh

Focussen op preventie 

SwimSafe leert mensen in Bangladesh en Zuid-Azië het risico op verdrinking beperken via zwemlessen en EHBO-cursussen. ‘Het belangrijkste preventiemiddel blijft zwemmen’, zegt Fazlur Rahman. De organisatie heeft honderden zweminstructeurs, verspreid over heel het land. In zeven jaar tijd leerde SwimSafe ruim 300.000 kinderen zwemmen. ‘We maken gebruik van goedkope oplossingen om het gigantische probleem aan te pakken. Lokale mensen opleiden tot zwemleerkrachten is heel effectief.’

Zaeda Khatun is een andere moeder die een kind verloor aan verdrinking: ‘Ik was het middagmaal aan het maken wanneer ik Shahidul vijf minuten uit het oog verloor. Ik riep hem maar kreeg geen antwoord. We wonen naast het water en een golf van paniek overviel me. Ik liep zo snel mogelijk naar de oever maar het was al te laat’. Shahidul werd op enkele meters van het huis gevonden in een volgelopen gracht. Via traditionele massagetechnieken en rituelen probeerde de hopeloze moeder het leven van haar zoon te redden, maar tevergeefs. ‘Het gebrek aan kennis inzake eerste hulp is schrijnend in Bangladesh’, zegt SwimSafe. ‘Moest de moeder reanimatietechnieken hebben geleerd had ze haar zoon waarschijnlijk kunnen redden. Dat is precies wat wij doen.’ 

Aanpak werkt

‘In Bangladesh is het geboortecijfer hoog en zijn families groot. Meestal zijn oudere kinderen verantwoordelijk om de jongeren in de gaten te houden. Wegens gebrek aan supervisie zijn het vooral kinderen onder vijf jaar die slachtoffer worden van verdrinking’, zegt SwimSafe. ‘Als kinderen onder toezicht zijn kunnen zeker de helft van de ongevallen voorkomen worden.’

In de dorpen waar SwimSafe projecten opstartte is het aantal verdrinkingen drastisch gedaald. ‘Een bewijs dat onze aanpak heel goed werkt.’