Verjaardag van Iraanse revolutie wordt krachtmeting

Beide kampen hebben hun aanhangers de voorbije dagen opgeroepen om op straat te komen en te betogen voor wat ze elk zien als de echte waarden van de revolutie. Aan de ene kant is er Ayatollah Ali Khamenei, de hoogste leider van het land, die de regering van president Mahmoud Ahmadinejad ondersteunt en de betogers van de oppositie als “volslagen antirevolutionaire individuen” bestempelt.
Het andere kamp bestaat uit de leiders van de Groene Beweging Mir Hossein Mousavi en Mehdi Karoubi, die een coalitie van hervormingsgezinde organisaties leiden. Ze hebben hun aanhangers opgeroepen om ook vandaag te betogen voor hervormingen, een “einde aan het despotisme” en “de volledige toepassing van de grondwet”.

Geweld

Berichten uit Iran bereiken maar met moeite de buitenwereld, omdat de overheid communicatiemiddelen als internet en gsm-netwerken deels heeft lamgelegd. Onder meer Google rapporteert een sterke daling van het aantal e-mailberichten in Iran.
Toch sijpelen de eerste berichten van confrontaties tussen betogers en veiligheidsdiensten door. Op websites als YouTube en Twitter duiken de eerste berichten op over oppositiebetogingen, onder meer in de metro van Teheran. Er zijn ook protesten in steden als Tabriz, Shiraz en Isfahan.
De overheid stelt echter alles in het werk om betogingen van de oppositie te verhinderen, en de politie en de Revolutionaire Garde treden keihard op. Zo werd oppositieleider Mehdi Karroubi volgens zijn zoon aangevallen door de Basij-militie terwijl hij deze morgen op weg was naar een betoging. De oppositieleider zou zelf niet gewond geraakt zijn, maar zijn lijfwachten werden naar verluidt zwaar toegetakeld. Volgens oppositiebronnen zou ook oud-president Khatami zijn aangevallen, waarbij zijn broer Reza Khatami en zijn vrouw Zahra Eshraghi gearresteerd werden. Eshraghi is een kleindochter van Ayatollah Khomeini, de vader van de Islamitische Revolutie. De oppositie beweert ook dat de ordetroepen kogels afvuren en traangas gebruiken tegen de demonstranten.

Stijgende spanning

In aanloop naar de verjaardag was de spanning in Iran gevoelig gestegen. Zowel de overheid als de oppositie waren vastberaden om van de verjaardag van de revolutie een krachtmeting te maken. Na de hernieuwde oproep van de Groene Beweging hadden de ordetroepen laten weten dat ze keihard zouden optreden tegen antiregeringsbetogingen. De commandant van de Revolutionaire Garde in Teheran, Hossein Hamedani, waarschuwde de voorbije dagen dat de Garde “geen genade zou hebben met elke stem, kleur of beweging die in de stem is van het Iraanse volk en de Islamitische Revolutie”.
Aan de vooravond van de verjaardag organiseerde de overheid een nieuwe campagne tegen de oppositie. Tientallen dissidenten werden gearresteerd, waaronder voormalige betogers, journalisten, mensenrechtenactivisten en eender wie banden heeft met de leiders van de Groene Beweging. De communicatiemiddelen van de oppositie, vooral gsm- en internetverkeer werden aan banden gelegd. Daarop schakelde de oppositie over op graffiti om tot betogingen op te roepen.