Verontrustend

De verhalen in Kom naar bed, mijn lief zijn heel gebald geschreven en niet rechtlijnig geconstrueerd. Toch zijn ze niet gezocht of ontoegankelijk, eerder verrassend en verontrustend. In het verhaal dat de titel verleende aan de oorspronkelijke uitgave in 1997 –De Subway-sater– beschrijft Nair bijvoorbeeld de Newyorkse metro als een ‘onderaards rijk van bitter grijs, dampend pleister en vettige walmen. In dit duivelse souterrain sluipen klam stalen rupsen alle kanten op, met op hun uitgestreken kop in gegoten metaal de letters van hun naam. Aan weerszijden openen zich hongerige muilen om de manische lemmingen te strikken die zich naar binnen haasten, onderdeel van een massale zelfmoordzucht.’
Met dit citaat hopen we meteen de inspanningen van de uitgever om het boek een exotisch-Indische uitstraling te geven te ondergraven. Indiase literatuur wordt nog veel te vaak verkocht met een geur van patchouli en sandalwierook, terwijl de meeste auteurs –en dat geldt zeker voor Anita Nair– een gloedhekel hebben aande goedkope Indiamystiek. Al hoeft dat ook n iet te leiden tot het mordicus afwijzen van India als thema of motief. In een gesprek met MO* vorig jaar zei Nair daarover:
 ‘Voor mij is India een levend land, met alle fouten en mooie kanten die daarbij horen. Mijn redacteur, mijn uitgever, mijn eerste lezerspubliek, mijn literaire critici, ze leven allemaal in India en weten dus bijzonder goed waarover ik het heb. Mijn boeken worden ook vertaald in het Malayalam, Marathi en Hindi. Dat maakt de echte lezerstest mogelijk: mensen uit Kerala kunnen in hun eigen taal een boek lezen dat zich afspeelt in hun eigen omgeving. Die gedachte behoedt me voor het exotiseren van mensen of omgevingen, of voor het bespotten van mijn eigen land.’ Anita Nair is een noodzakelijke correctie op welig tierende clichés. (gg)
Kom naar bed, mijn lief door Anita Nair is uitgegeven door Signatuur. 199 blzn. ISBN 978 90 567 2259 3