Verstandhouding ver zoek op pan-Amerikaanse top

Duurzame economische groei, sociale ontwikkeling en democratisch bestuur zijn de hoofdpunten op de agenda. Toch staat nog meer dan de helft van de paragrafen in de ontwerpverklaring tussen haakjes. Over dossiers als de pan-Amerikaanse vrijhandelszone (FTAA) en de strijd tegen het terrorisme lopen de meningen ver uiteen. In tegenstelling tot de eerste top van de Amerika’s, in 1994 in Miami, zijn er in Latijns-Amerika enkele linkse regeringen aan het bewind die krachtig tegenroer geven op Washingtons neoliberale koers.

De socialistische eilandstaat Cuba werd sinds 1962 verbannen uit de Organisatie van Amerikaanse staten, die zich omschrijft als een organisatie van landen met democratisch verkozen regeringen en markteconomieën die op voet van gelijkheid wil streven naar beslissingen per consensus. Havana noemde de OAS op het hoogtepunt van de Koude Oorlog “het ministerie van koloniën van de Verenigde Staten”.

De Argentijnse regering van Néstor Kirchner werd vorige week nog door de VS op de vingers getikt omwille van al te vriendschappelijke betrekkingen met het regime van Fidel Castro. Ook de Venezolaanse president Hugo Chávez ligt omwille van zijn goede verstandhouding met de baardige sterke man uit Havana niet meteen in de bovenste lade in Washington.

Tijdens de recente multilaterale handelsgesprekken binnen de Wereldhandelsorganisatie en inzake de pan-Amerikaanse Vrijhandelszone heeft vooral het Brazilië van voormalig vakbondsleider Luiz Inácio da Silva zich geprofileerd als luis in de pels. Het resultaat is dat heel wat controversiële onderwerpen van de FTAA-agenda geschrapt werden en het vrijhandelsakkoord in 2005 waarschijnlijk in een “light”-versie zal worden goedgekeurd.

De laatste provocatie uit Brazilië is het besluit vingerafdrukken en foto’s te nemen van alle VS-burgers die het land binnen willen. De maatregel is een vergelding voor een gelijkaardige maatregel die de VS aan hun grenzen invoerden voor alle nationaliteiten behalve de West-Europeanen.

Chili en Bolivia maken zich op voor een stevige ruzie over toegang tot de Stille Oceaan. Bolivia verloor zijn toegang tot de zee aan Chili na een oorlog die eindigde in 1879. De Boliviaanse president Carlos Mesa kondigde aan dat hij zou proberen de Chilenen tot toegevingen te dwingen. Zijn Chileense collega liet verstaan dat de “maritieme soevereiniteit” van zijn land op de top niet ter discussie staat.

De gastheer van de top, de Mexicaanse OAS-ambassadeur Miguel Ruiz, is er niettemin gerust in dat er een consensus gevonden wordt en dat er op het afsluitende groepsportret alleen maar lachende gezichten te zien zullen zijn.

“Onder de oppervlakte liggen de standpunten ver uiteen”, stelt Mario de la Cueva van het Mexicaanse Netwerk tegen Vrijhandel. Deze en andere organisaties van de Hemispheric Social Alliance presenteren hun visie op het continent zondag op een vergadering met de ministers van buitenlandse zaken. “We verwachten niet dat de regeringen rekening zullen houden met onze ideeën, omdat ze een fundamentele kritiek vormen op de huidige economische integratiemodellen”, zegt de la Cueva, “Toch willen we onze boodschap laten horen”.

Diego Cevallos

xml=7

Ref: la na if ip