Vietnam nog geen arbeidersparadijs

Dat staat in een rapport dat Human Rights Watch (HRW) maandag publiceerde. Nochtans leek het in 2006 de goede kant op te gaan. In dat jaar normaliseerde Vietnam zijn betrekkingen met de VS en trad het land toe tot de Wereldhandelsorganisatie (WTO).
De opening naar de internationale gemeenschap leek ook op binnenlands vlak tot meer vrijheid te leiden. Oppositiepartijen, vakbonden en mensenrechtenorganisaties konden hun stem steeds luider laten horen.

Twee onafhankelijke vakbonden zagen het licht, met name de United Worker-Farmers Organization of Vietnam (UWFO, Hiep Hoi Doan Ket Cong Nong) en de Independent Workers’ Union of Vietnam (IWUV, Cong Doan Doc Lap). Eén van de thema’s waar beide organisaties sterk de aandacht op vestigden was het verband tussen landonteigening van boeren en de uitbuiting van de arbeiders.

Maar eind 2006 was het gedaan. Tientallen mensen, waaronder acht vakbondsmensen, werden gearresteerd onder het mom van ‘nationale veiligheidsbelangen’, terwijl andere lastig gevallen werden, hun werk verloren, of huisarrest opgelegd kregen. De overheid verordende een nieuwe wet tegen ‘het misbruik van democratische vrijheden’ en haalde ‘reactionaire websites’ van het net. Een nieuwe arbeidswet maakte staken een stuk moeilijker.

‘Spontaan onder het leiderschap van de Vietnamese communistische partij’

Vietnam is lid van de Internationale Arbeidorganisatie (ILO) maar weigert verdragen over het recht op vrije vereniging voor arbeiders te ratificeren. Zelf houdt het land vol dat de communistische partij de arbeidsrechten voldoende waarborgt.
Bedrijven met meer dan 10 werknemers zijn verplicht een vakbondsafdeling op te richten. Dat gebeurt ‘spontaan onder het leiderschap van de Vietnamese communistische partij’. De facto vallen al deze vakbondsafdelingen onder de strikte controle van de staatsvakbond, de Vietnam General Confederation  of Labor.
Volgens de regering in de onrust bij de arbeiders te wijten aan buitenlandse firma’s. Maar het zijn de erg lage lonen in combinatie met de stijgende levensduurte die het voor mensen moeilijk maakt aan de armoede te ontsnappen. Bovendien promoot de regering Vietnam in het buitenland als investeringsparadijs, net omwille van de lage lonen.