Vietnam wil af van slechte koffie

In andere koffieproducerende landen zijn de voornemens van Vietnam op opluchting onthaald. Vietnam heeft zich in de jaren 90 opgewerkt tot de op één na grootste koffieproducent ter wereld, en overspoelt de markt met goedkope koffie die grotendeels van een inferieure kwaliteit is. Daardoor gingen voor iedereen de prijzen de kelder in, vooral omdat grote koffiebranders steeds meer minderwaardige koffie gebruiken - nieuwe roostertechnieken maken dat de verbruiker daar weinig van merkt.

Volgens Doan Thien Dao, de voorzitter van de Vietnamese Koffie- en Cacao-associatie, zal Vietnam een eind maken aan de export van minderwaardige koffie door de slechtste plantages te laten stilleggen, de producenten meer arabicastruiken in plaats van robusta te laten aanplanten en de kwaliteit van de verwerking op te drijven. Dao zegt dat Vietnam zal proberen te beantwoorden aan de minimumnormen die de Internationale Koffieorganisatie (ICO) oplegt voor exportkoffie - een vochtigheidgehalte van minder dan 12,5 procent en een laag aandeel van slechte bonen per zak. Als dat lukt, zal Vietnam een belangrijke bijdrage leveren aan de doelstellingen van de ICO: de organisatie wil het aanbod van koffie op de wereldmarkt met 5 tot 8 procent reduceren en wil uiteraard in de eerste plaats dat er minder minderwaardige koffie wordt verkocht. Op die manier zouden de prijzen weer kunnen aantrekken.

Dit jaar zal het wel loslopen met de Vietnamese productiebeperking: droogte heeft lelijk huisgehouden op de Vietnamese koffieplantages, waardoor het land aan het eind van de oogst in september waarschijnlijk minder dan 500.000 ton koffie zal kunnen exporteren, tegenover 761.000 ton vorig jaar.

De Vietnamese Koffie- en Cacao-associatie zegt te willen leren van Brazilië en andere landen die ook gedwongen werden een beter evenwicht te zoeken tussen arabica- en robustaplantages en de uitvoer van minderwaardige koffie te beperken om het prijsverval tegen te gaan. Maar de slechtste producenten definitief laten omschakelen naar andere gewassen en meer succesvolle boeren arabicastruiken doen aanplanten, is een hele uitdaging. Niet minder dan 120.000 hectaren koffieplantages zouden moeten worden vervangen door velden waar peper, cashewnoten en andere opbrengstgewassen kunnen worden geoogst. Voor de boeren is dat een sprong in het ijle.

Nieuwe gewassen aanplanten is te avontuurlijk, zegt Nguyen Trong, de eigenaar van 20 hectaren robustastruiken in Dak Lak, de koffieprovincie in het centrale heuvelgebied. We weten niet wat die producten waard zijn en hoeveel ze opbrengen. Vietnamese koffieboeren zijn ook slecht geïnformeerd over de ontwikkelingen op de internationale koffiemarkt, waardoor maar weinigen inzien dat ze op een doodlopend spoor zitten. Tot hiertoe zijn in heel Vietnam dan ook nog maar 10.000 hectaren robustaplantages verdwenen. Maar Nguyen Van Lang, de voorzitter van het Volkscomité van Dak Lak, blijft zelfverzekerd. In de toekomst zullen we maar 15 procent van onze landbouwgrond met koffie beplanten. Een ambitieuze doelstelling voor een provincie die in 1975 maar 7.000 hectaren koffieplantages had, maar intussen meer dan 260.000 hectaren.

Vietnam is van plan de koffieboeren die kunnen blijven produceren, beter in staat te stellen de evolutie van de internationale koffieprijzen te volgen. Zo kunnen ze het maximum uit hun oogst halen. In Dak Lak wordt dergelijke informatie al dagelijks via de radio verspreid. De Vietnamese Koffie- en Cacao-associatie vindt ook dat Vietnam net als Brazilië, Maleisië en Peru alles in het werk moet stellen om de interne koffiemarkt tot ontwikkeling te brengen. Vietnam verbruikt per jaar ongeveer 70.000 ton koffie, niet veel voor een land met 80 miljoen inwoners, weet Dao Thi Mui, algemeen secretaris van de Vietnamese Koffie- en Cacao-associatie. Hier wordt nog meer thee dan koffie gedronken, maar dat begint al te veranderen in de grote steden.