Vlaamse jeugdhuizen twee uur lang 'geprivatiseerd'

Hoewel ze betwijfelen of de doorsnee bezoekers het totale concept snapten, spreken de organisatoren toch van een succes. En de jongeren, die vonden het een originele actie. De sfeer zat er dan ook goed in, vrijdagavond in Tsentroem. Met meer dan veertig jongeren was er vrij veel volk in het eerder kleine jeugdhuis. Bij binnenkomst moest je deze avond voor 1 euro een ‘aandeel’ kopen, maar de gelukkigen die het juiste briefje kregen of één van de andere op tijd hadden ingeruild, kregen binnen twee uur meteen twee gratis bierbonnetjes. Er werd luid gepraat en een beetje gedanst. En zo ging de aankondiging dat het jeugdhuis was overgenomen door het privé-bedrijf ‘Interbier’ verloren in het geroezemoes. Dat het bier plots een halve euro duurder was geworden, begon geleidelijk wél door te dringen. ‘Revolutie’, werd lacherig geroepen. Anderen bestelden dan voorlopig toch maar geen nieuw pintje of mopperden dat het nu al duurder was dan een gewoon café.

De avond maakte deel uit van een actie die vrijdag- en zaterdagavond liep in een zeventigtal Vlaamse jeugdhuizen in samenwerking met de jongerenwerking van de Vlaamse Noord-Zuidkoepel 11.11.11 en met de jongerenzender Studio Brussel, die een cd samenstelde om het gebeuren te begeleiden. Bedoeling was de aandacht te vestigen op de onderhandelingen die binnen de Wereldhandelsorganisatie over de handel in diensten (de zogenaamde GATS-akkoorden). Tegenstanders vrezen dat de privatisering van diensten als drinkwatervoorziening, gezondheidszorg, elektriciteit en onderwijs nefaste gevolgen zullen hebben.

Wij vonden het meteen een goed idee voor ons jeugdhuis. Het publiek is hier sociaal geëngageerd en we houden regelmatig acties, zegt jeugdhuiscoördinator Nele Vanderhulst. Een enkeling had op voorhand zijn twijfels, maar op het dure bier na vonden de meeste Mechelse jongeren het wel amusant dat later het licht en de muziek even uitvielen, er muntjes werden uitgedeeld en flesjes kraantjeswater met een vreemd etiket.

De hele avond door werden er dia’s geprojecteerd. ‘Privé-bedrijven gebruiken reclame om een groter marktaandeel te veroveren, maar eens de markt in handen laten ze de prijzen stijgen. De druk om een zo groot mogelijk deel van de winst uit te keren aan de aandeelhouders is groot’, stond er bijvoorbeeld als verklaring voor het duurdere bier. ‘Door de privatisering van de elektriciteitsmarkt wordt minder geïnvesteerd in infrastructuur’, luidde het vlak na de stroompanne. Maar de meeste jongeren hadden voor die dia’s alleen af en toe een half oog over, en er heerste nogal wat verwarring achteraf. Was dit eigenlijk een avond om 11.11.11 te steunen?, vraagt Joost zich af. Ellen valt uit de lucht als ze wordt gevraagd of die aandelen in het begin iets met de hogere bierprijs te maken hadden, en Kris vraagt zich af of het nu over water of over bier gaat.

Toch vonden ze het een originele avond, en interessant. Ik heb vooral onthouden dat we niet zuinig genoeg omspringen met water, zegt Ellen achteraf. Het is wel goed dat de mensen eens nadenken dat het niet goed is dat alles afhangt van geld, vindt Natalie. Ik snap dat alles in privé-handen duurder is geworden, zegt Kris.

Het volledige concept van de avond is niet echt overgekomen, maar ze hebben afzonderlijke feiten opgepikt, vindt jeugdhuiscoördinator Vanderhulst. Ik vond het een dankbare actie om te doen en ik denk dat iedereen er toch even bij stilgestaan heeft. Voor mij was het een succes. Sandra Thijs van jeugdhuis de Haaif in Bilzen bevestigt: De dia’s werden niet altijd gelezen en aan de ene kant is dat erg, maar aan de andere kant was het bij ons heel druk voor een vrijdagavond en heeft iedereen even een gevoel gekregen waartoe privatisering kan leiden.

Evie Vandevyvere, de verantwoordelijke jongerenwerking bij 11.11.11, heeft al heel wat reacties binnen en is zelf aangenaam verrast dat de jeugdhuizen de actie zo serieus opgepakt hebben. Ik heb al van verschillende kanten gehoord dat ze wat vaker rond zulke dingen willen werken. Het klopt dat de jongeren niet het hele verhaal hebben gevat, maar dat was ook niet de bedoeling. Het bleef een fuif. We wilden tonen dat iets van 11.11.11 ook gewoon leuk kan zijn. We hopen wel dat we met dit soort acties binnenschuifelen bij mensen die je normaal niet bereikt. En dat de campagne van de komende week misschien een belletje doet rinkelen.