"VN moeten VS dwingen kleur te bekennen in Libanon"

Ondanks het snel toenemend aantal burgerslachtoffers wil Israël voorlopig geen einde maken aan zijn offensief in Libanon. Een veroordeling van die houding door de VN blijft uit. De VN behandelen voorlopig ook de resolutie niet die Frankrijk maandag in de Veiligheidsraad ingediende en die oproept tot een “onmiddellijk einde van de vijandelijkheden”. Reden? De resolutie dreigt af te ketsten op een Amerikaans veto.

De Veiligheidsraad is het machtigste orgaan van de Verenigde Naties dat landen sancties kan opleggen en zelfs kan oproepen tot militaire acties tegen een lidstaat als die de wereldvrede in gevaar brengt. Maar diezelfde raad heeft tot hiertoe alleen laten horen “geschokt” te zijn. Dat gebeurde een eerste keer na de bombardering van een VN-post in Zuid-Libanon waarbij vorige week vier ongewapende waarnemers de dood vonden, en een tweede keer zondagnacht in een reactie op de aanval op Kana waarbij 54 burgers omkwamen.

Secretaris-generaal Kofi Annan riep de Veiligheidsraad zondag zelf op alles in het werk te stellen om snel een einde te maken aan de oorlogshandelingen in Libanon. “Ik weet dat er meningsverschillen bestaan tussen de leden van de raad over de precieze volgorde van de acties die nodig zijn”, zei Annan. “Maar ik smeek jullie die verschillen opzij te zetten en een vergelijk te vinden over het meest dringende punt: het onmiddellijke einde van de vijandelijkheden.” Tot hiertoe bleef de oproep van Annan onbeantwoord.

De andere leden van de raad moeten het tot een stemming laten komen, vindt Chris Toensing, de hoofdredacteur van het Middle East Report, een publicatie die in Washington verschijnt. “In elk geval kan dat de tijd verkorten die de VS nog nodig hebben om te aanvaarden dat een onmiddellijk staakt-het-vuren nodig is”.

Ook Mark Lance, professor Gerechtigheid en Vrede van de Georgetown University, vindt dat de Veiligheidsraad zich niet mag laten leiden door de angst voor een Amerikaans veto. “Resoluties die door de VS worden weggestemd hebben natuurlijk alleen nog een symbolische waarde, maar dat betekent niet dat ze geen waarde hebben.”

In afwachting van het bijdraaien van de VS kunnen alle andere VN-lidstaten druk uitoefenen op de Hezbollah en Israël door alle hulp, diplomatieke relaties, handel en culturele samenwerking stop te zetten zolang die de wapens niet laten rusten, vindt Lance. En de Amerikaanse bevolking moet het Witte Huis onder druk zetten om zo snel mogelijk de rest van de internationale gemeenschap te volgen.

“Hoe lang kan de Veiligheidsraad nog gegijzeld worden door de VS en Israël?” vraagt Naseer Aruri zich af, een professor-emeritus aan de Universiteit van Massachusetts en een kenner van de Palestijnse kwestie. Sinds de oprichting van de VN heeft Washington zijn veto al veertig keer gebruikt om Israël in bescherming te nemen, zegt Aruri. De laatste keer gebeurde dat op 13 juli, toen de VS een resolutie tegenhielden die Israël opriep om zijn bloedige offensief tegen de Palestijnen in de Gazastrook te stoppen.

Volgens Aruri kan de Algemene Vergadering van de VN een resolutie uit 1951 inroepen om de taak van de Veiligheidsraad over te nemen als er geen unanimiteit mogelijk blijkt tussen de vetomachten in de raad. Naast de VS hebben ook Rusland, China, Groot-Brittannië en Frankrijk een vetorecht in de V-raad. (PD/ADR)