VN willen verwekkers van blauwhelmbaby’s bestraffen

Als blauwhelmen op missie kinderen verwekken, dan moeten ze zelf de gevolgen dragen, vinden de VN. De organisatie vraagt dat er in de toekomst DNA-tests kunnen worden ingezet om vaders van zogenaamde blauwhelmbaby’s op te sporen. Dergelijke kinderen zijn vaak het resultaat van gedwongen of betaalde seks.

In de praktijk kan dat betekenen dat blauwhelmen die verdacht worden van seksuele misstappen een bloedtest moeten ondergaan.

Het opmerkelijke voorstel is afkomstig van een werkgroep die vorig jaar werd opgericht na onthullingen over seksueel misbruik door de Monuc, de vredesmissie van de VN in Congo. Het is nodig dat de vaders geïdentificeerd worden zodat ze de financiële verantwoordelijkheid voor hun acties opnemen, klinkt het in het aanbevelingsrapport dat gisteren (donderdag) vrijgegeven werd.

Het VN-departement voor Vredeshandhaving (DPKO), dat momenteel wereldwijd 17 vredesmissie stuurt, geeft toe dat het nu vaak te moeilijk is om misbruiken te straffen. De traditionele identificatie via getuigen blijken moeilijk of onmogelijk uit te voeren.

De grootste vredesmissie van de VN, de Monuc in Congo, wordt al maanden geplaagd door seksuele schandalen. Een hele reeks klachten tegen blauwhelmen en VN-burgerpersoneel toont een patroon van systematisch misbruik, van ongepast gedrag door de top tot de verkrachting van meisjes en jongens. Een klein dozijn landen levert troepen (vooral ontwikkelingslanden) en burgerpersoneel (waaronder België en Nederland) voor de Monuc.

Uitgerekend gisteren moesten de VN toegeven dat een deel van de Monuc-verdachten vrijuit gaan. De zaken van drie individuen werden gesloten na een volledig onderzoek omdat de beschuldigingen tegen hen niet hard kunnen worden gemaakt, maakte VN-woordvoerder Fred Eckhard bekend. Er werden geen gronden voor disciplinaire sancties gevonden. Eén van de drie is de voormalig chef-staf van de MONUC, Jacques Grinberg. Hij werd ervan beschuldigd vrouwen en meisjes bepoteld te hebben.

Niet alle betrokken Monuccers gaan vrijuit. Vorig jaar ontsloeg de Monuc een Franse blauwhelm voor seksueel wangedrag. De man staat momenteel terecht in eigen land. Een tweede blauwhelm nam ontslag om disciplinaire sancties te vermijden. Zes anderen werden geschorst met loonverlies. Een negende blauwhelm wordt nog ondervraagd. Het ontwikkelingsprogramma UNDP onderzoekt de dossiers van vijf van haar personeelsleden die bij de Monuc werden gedetacheerd.

De werkgroep stelt ook voor om de regels tegen seksueel misbruik, die opgesteld werden in 2003, uit te breiden tot alle leden van VN-vredesmissies: militairen, burgers en agenten. Nu geldt het verbod op seksueel contact met de lokale bevolking enkel voor het burgerpersoneel. Ze vraagt de Algemene Vergadering ook om de oprichting van een professioneel onderzoeksorgaan toe te laten dat expertise heeft inzake seksueel misbruik en kindermisbruik in het bijzonder.

De Libanese ambassadeur Zeid Ra’ad Zeid al-Hussein, die de werkgroep leidde, onderstreept in zijn rapport dat er een wijdverbreide perceptie bestaat dat wie seksueel misbruik pleegt bij de VN meestal vrijuit gaat. De slachtoffers krijgen nooit een boete. De daders riskeren ten hoogste een administratieve sanctie.

De aanbevelingen gaan nu naar de Algemene Vergadering van de VN. De 191 lidstaten verantwoordelijk voor wat hun troepen uitvreten. VN-baas Kofi Annan staat vierkant achter de voorstellen van de werkgroep. Dit moet zo snel mogelijk doorgevoerd worden. Ik roep de lidstaten op om hier snel werk van te maken en de nodige middelen ter beschikking te stellen van het Secretariaat en de VN-agentschappen.

Annan voegt eraan toe dat het seksueel misbruik ons allemaal shockeert en kwaad maakt en veel schade berokkent heeft aan het concept van vredeshandhaving. (MM)