VN zetten steeds vaker particuliere beveiligers in

Alleen al tussen 2009 en 2010 nam de inzet van particulier beveiligers met 73 procent toe (van 44 miljoen dollar tot 76 miljoen dollar), blijkt uit een nieuw rapport van de onafhankelijke beleidswaakhond Global Policy Forum (GPF).

De bedrijven bieden verschillende diensten aan de VN, zoals inzet van gewapende en onbewapende bewakers, beveiliging van konvooien, risicoanalyses en veiligheidstrainingen voor VN-personeel.

Bij specifieke veldmissies, waar meer gegevens over beschikbaar zijn dan over de VN als geheel, is de groei van het aantal particuliere beveiligers nog groter, zegt Lou Pingeot, auteur van het rapport en programmacoördinator bij GPF. “Tussen 2006 en 2011 nam de inzet van particuliere beveiligingsbedrijven bij veldmissies met 250 procent toe”.

Gebrek aan controle

Waarnemers zijn kritisch over het uitbesteden van VN-taken aan particuliere beveiligers, omdat controle op hun functioneren vaak ontbreekt. Een andere zorg is een mogelijk verschil tussen VN-waarden en die van personeel van particuliere beveiligingsbedrijven. Bij de laatsten zou volgens het rapport een “cultuur van superioriteit” heersen en “een neiging tot gebruik van geweld.”

Een van de bedrijven die de VN recentelijk inhuurden, is DynCorp. Dat bedrijf raakte eerder in opspraak door betrokkenheid bij mensenhandel tijdens een VN-missie in Bosnië in de jaren negentig.

Een ander bedrijf dat voor de VN werkt, is het Britse beveiligingsbedrijf G4S. In Groot-Brittannië kwam het bedrijf onder vuur te liggen vanwege bedenkelijke behandeling van migranten in detentiecentra.

De opmars van particuliere beveiligers begon in de jaren negentig, met de vredesmissies in Somalië, op de Balkan en in Sierra Leone. Na de aanslagen van 9/11 en een aanslag op de VN-missie in Irak in 2004, nam de aandacht voor beveiliging sterk toe. In 2005 werd hiervoor een speciaal VN-departement opgericht, het Department of Safety and Security (DSS).

Voor het rapport Dangerous Partnership baseerde Pingeot zich op uitgebreide documentatie van de VN en gesprekken met VN-personeel van verschillende bureaus en departementen.