Voedselcrisis doet Kerala rijstteelt herontdekken

“Ellavarum Padathekku” is Malayalam voor “iedereen terug naar de rijstvelden.” Met deze slogan probeert de regering van Kerala de rijstteelt nieuw leven in te blazen. In 1970 beschikte Kerala over 900.000 hectare rijstvelden. Vandaag is er daarvan niet meer dan 250.000 hectare overgebleven. Hierdoor daalde de jaarlijkse oogst van 1,4 miljoen ton in 1970 tot 700.000 ton vandaag, terwijl Kerala nu nood heeft aan vier miljoen ton rijst.
De belangrijkste redenen voor de achteruitgang van de rijstteelt zijn de sterke vakbonden in de door communisten geregeerde deelstaat. Die hebben de lonen dusdanig doen stijgen dat veel inwoners overgeschakeld zijn op een meer “ontwikkelde” manier van leven. Er was meer geld om kinderen naar school te sturen en de meeste Keralanen werken tegenwoordig op kantoor. Veel van hen bouwden een huis op hun rijstveld. Andere rijstboeren zijn overgeschakeld op de teelt van meer lucratieve gewassen, bestemd voor export.
“De rijstteelt heeft haar glans verloren”, zegt Sridhar Pillai, een landbouwdeskundige uit Moovattupuzha, de rijstschuur van Kerala. “Er zijn vandaag niet meer dan 300.000 mensen werkzaam in de sector, op een volledige bevolking van 32 miljoen. De rijstteelt is bovendien niet rendabel.”
Kerala moet nu jaarlijks voor 625 miljoen euro rijst invoeren uit andere delen van het land. Door het verdwijnen van de rijstvelden is het ecosysteem op vele plaatsen bovendien volledig uit balans. Geleidelijk verdwijnen steeds meer kikkers, krabben, kreeften, wormen en kleine vissen die in de rijstvelden thuis zijn. De rijstteelt lijdt bovendien onder de klimaatverandering. Het regent te weinig tijdens de moesson, waardoor rivieren en poelen steeds langer droog komen te staan.

Geen subsidies voor rijst

Volgens plaatselijke experts kan de rijstteelt in Kerala enkel gered worden door gecoördineerde samenwerking tussen landbouwers, wetenschappers, markten en de regering. De regering heeft in juli alvast een nieuwe wet goedgekeurd die het gebruik van rijstvelden voor andere doeleinden strafbaar maakt. Wie de wet overtreedt, riskeert grote geldboetes en een gevangenisstraf tot drie jaar. De nieuwe regeling maakt de rijstteelt echter niet rendabeler. Rijstboeren kijken nog steeds aan tegen jaarlijkse productiekosten tot 25.000 roepie (ongeveer 375 euro) per hectare, en de markt blijft onvoorspelbaar.
De regering is bovendien karig met subsidies. Een rijstboer kan 350 roepie (ongeveer vijf euro) steun krijgen per hectare. Exportproducten als bananen zijn snel goed voor 7500 roepie (110 euro). Rubber en kardamon leveren zelfs 320 en 650 euro op omdat ze beschouwd worden als kostbare exportgoederen.
De Keralaanse minister van Landbouw Mullakkara Rathnakaran wijst wel op een regeringsprogramma dat één jaar geleden werd opgestart. Hierdoor kunnen rijstboeren renteloze leningen aangaan en krijgen ze gratis elektriciteit en zelfs een verzekering tegen misoogsten. Door het programma is al meer dan 11.500 hectare braakliggend land omgevormd tot rijstvelden.