Voedseltekorten teisteren Burundi

Het succes van de oogst in Burundi is erg afhankelijk van het regenseizoen. Dat zou normaal in september moeten beginnen. Vorig jaar echter viel in de noordelijke provincies de eerste neerslag pas op 12 december. De meeste gewassen bleken daar niet tegen bestand. Op die manier ging de volledige oogst van maïs en bonen verloren.

Steeds vaker droogtes

Een dergelijke misoogst zou maximaal één keer om de tien jaar mogen voorkomen. Nu gaat het echter al om de derde in amper vijf jaar. Wellicht wordt dit mee veroorzaakt door de klimaatopwarming. Omdat de frequentie van de droogtes toeneemt, zijn de gevolgen nu des te dramatischer.
De bevolking heeft op geen enkel moment meer de kans om reserves op te slaan of om zelf opnieuw aan te sterken. Dat laatste geldt ook voor de kuddes vee die het steeds moeilijker hebben om voldoende land te vinden om op te grazen. Dat leidt dan weer tot grootschalige bodemerosie.

Overbevolking

Klimaatsverandering is niet de enige zorg voor de Burundese landbouw. De burgeroorlog die al sinds 1993 aansleept heeft in totaal meer dan 800.000 mensen op de vlucht doen slaan. Nu er voorzichtige stappen richting vrede genomen worden, keren zij stilaan terug naar hun geboorteland.
Wanneer zij hun gronden van weleer opnieuw opeisen, zijn conflicten nooit ver weg. Daar komt dan nog eens een bevolkingstoename van 3 procent per jaar bij.  Het hoeft dan ook niet te verbazen dat Burundi op dit moment de op één na grootste bevolkingsdichtheid van Sub-Sahara Afrika kent, wat de mogelijkheden van het land om in zijn eigen voedselbehoeften te voorzien nog meer beperkt.

Armoede

De Burundese regering staat alvast naar eigen zeggen machteloos tegen deze factoren. Burundi heeft een torenhoge staatsschuld en behoort al jaren tot de armste landen ter wereld. 90 procent van de bevolking is werkzaam in de landbouw, maar die zorgt door de eerder vermelde problemen slechts voor 58 procent van het BBP.
De meeste Burundezen komen er niet eens toe genoeg voedsel voor zichzelf te produceren, laat staan voor de markt. 80 procent van de bevolking leeft dan ook in armoede en meer dan de helft van de kinderen lijdt aan ondervoeding.

World Food Program

Na deze zoveelste misoogst hebben vele Burundezen dan maar de grenzen met Tanzania en Rwanda overgestoken in de hoop daar werk (en voedsel) te vinden. Alleen al vanuit de provincie Kirundo zou het om minstens 1.375 gezinnen gaan.
Voor wie achterbleef dreigt hongersnood. Om hun situatie in kaart te brengen vaardigde de VN een delegatie van het World Food Program af.  Die schat nu het aantal gezinnen dat met een acuut voedseltekort kampt op 16.500.

Oplossingen op korte en lange termijn

De VN besliste prompt om extra voedselhulp te bieden aan de getroffen streken. Intussen vertrok een volgende delegatie, die eveneens leden van UNICEF en de Voedsel- en Landbouworganisatie van de VN telt. Die moet nagaan wat de mogelijke oplossingen zijn op lange termijn. Burundese officials stelden al voor om over te gaan tot andere teelten.
Er zouden dan zaden verdeeld worden onder de bevolking die beter bestand zijn tegen droogte. Mogelijk zal er ook overgegaan worden tot het draineren van moerasland in Ruyigi, om de terugkerende vluchtelingen landbouwgrond aan te kunnen bieden. De Wereldbank van haar kant blijft bij haar standpunt dat Burundi een meer gediversifieerde economie nodig heeft, die veel minder gericht is op landbouw.