Volautomatische keukens stillen honger in Indiase scholen

Vanuit het schooltje in Ekdanta, een dorpje in de Indiase deelstaat Uttar Pradesh dat op zo’n 170 kilometer afstand van New Delhi ligt, zijn in alle richtingen frisgroene tarwevelden en gele mosterdzaadakkers te zien. De 57 kinderen in de twee klassen zitten vol ongeduld op hun middageten te wachten. Een kwart van hen is vanmorgen zonder eten naar school vertrokken. Ondervoeding is nog altijd een groot probleem op het Indiase platteland.

Chapati’s

Dan worden de langverwachte chapati’s (platte broodjes), rijst, groeten en linzensoep opgediend. De schoolmaaltijden worden geleverd door de Akshaya Patra-stichting, de grootste hulporganisatie in India. De Indiase overheid probeert alle kinderen in de ruim 1,2 miljoen lagere scholen in het land elke dag een warme maaltijd voor te zetten, en organisaties als Akshaya Patra zijn daarvoor onmisbaar.

Geen enkele hulporganisatie werkt efficiënter dan Akshaya Patra (in de hindoemythologie een kookketel die nooit leeg raakt). De stichting bereidt in achttien gaarkeukens in acht deelstaten elke weekdag bijna 1,3 miljoen schoolmaaltijden. Vijftien van die keukens zijn volautomatisch.

De Akshaya Patra-keuken van Vrindavan, in de buurt van het pelgrimoord Mathura, heeft een broodmachine die 36.000 chapati’s per uur maakt. Dat is nodig om het dunne brood vers bij scholen te krijgen die tot 60 kilometer van de keuken verwijderd zijn.

“Akshaya Patra wil de kinderen het gangbare menu voorschotelen, zodat ze alles opeten en genoeg voedingsstoffen binnenkrijgen”, zegt Madhuvrata Dasa, een ingenieur die voor Akshaya Patra werkt. De stichting zet afgestudeerden uit de beste technologische instellingen van het land in om oplossingen te vinden voor de grote uitdagingen die voedselbedeling in een land als India biedt.

Spaakvormig distributiesysteem

“We hebben de eerste automatische broodmachine in 2003 gemaakt, samen met een koekjesfabrikant in Punjab”, zegt Narasimha Dasa. De machine kneedt het deeg, rolt het uit, versnijdt het en bakt de chapati’s tot ze de perfecte goudgele kleur hebben. Dat alles zonder menselijke tussenkomst.  

In de hele keuken zijn niet meer dan 5 koks, 5 opzichters en 55 hulpkrachten nodig. De 230.000 broodjes, 6 ton rijst, 5 ton gekookte groenten en 6.000 liter linzensoep die ze elke dag produceren, worden via een spaakvormig verdelingssysteem snel naar duizenden scholen gebracht.

Eén schoolmaaltijd die door Akshaya Patra wordt geproduceerd, kost zes roepie (minder dan 10 eurocent). De helft van dat bedrag krijgt de organisatie in de vorm van gratis graanleveringen van de overheid. Soms moet Akshaya Patra lang wachten op dat graan of op de subsidies die ze verder ontvangt. In 2009 moest de stichting grote bedragen lenen om haar keukens draaiend te houden. Toch slaagde Akshaya Patra erin tijdens 2009 en 2010 telkens bijna een vijfde meer kinderen te eten te geven dan het jaar voordien. Tegen 2020 wil Akshaya Patra vijf miljoen kinderen bereiken.