Vredesmacht maakt plaats voor interventie in Congo

Volgens de Verenigde Naties (VN) zijn meer dan 500.000 mensen op de vlucht, verdreven uit hun huizen door het conflict tussen het Congolese leger en de rebellenbeweging M23.

Op 28 maart besloot de Veiligheidsraad van de VN (UNSC) om de aanwezigheid van een vredesmacht in de Democratische Republiek Congo (DRC) te wijzigen naar een interventiemacht.

In het kader hiervan zijn de eerste Zuid-Afrikaanse troepen in de DRC aangekomen om er vanaf begin mei 40 gewapende groeperingen die actief zijn in het land te neutraliseren. Hiervoor wordt een brigade van 3069 man op de been gebracht. Of zij de hulp van het Congolese leger zullen inroepen, is nog niet helemaal duidelijk.

Partij kiezen

Buurland Tanzania levert samen met Mozambique en Zuid-Afrika troepen voor deze interventie.

Critici veroordelen het feit dat het transport van de Zuid-Afrikaanse troepen door Oeganda verliep. Deskundigen van de VN hebben Oeganda en Rwanda ervan beschuldigd om de rebellen van M23 te ondersteunen.

“De interventie komt veel te laat en bovendien zorgt de integratie van Zuid-Afrikaanse troepen voor een potentiële valkuil omdat zij als niet neutraal kunnen worden gezien”, zegt Ola Bello van het Zuid-Afrikaanse Instituut voor Internationale betrekkingen (SAIIA). Hij voegt daar aan toe dat Zuid-Afrika dicht bij de regering van Joseph Kabila stond, want kan opgevat worden als zijnde anti-Rwanda en anti-Oeganda.

“Bestrijding van de M23-rebellen houdt ook risico’s in, want de beweging beweert het belang van de etnische Tutsi’s in Oost-Congo te vertegenwoordigen. Zuid-Afrika en de andere landen die mee interveniëren zullen dus moeten oppassen dat hun acties niet worden gezien alsof ze partij kiezen binnen een intern conflict tussen verschillende regionale en etnische groeperingen in de DRC”, zegt Bello.

Er rijzen ook vragen bij de rol van de Afrikaanse Unie (AU) die in theorie belast is met de handhaving van de algehele vrede in Afrika. Ze boekten een bescheiden succes in Somalië maar dat werd ontsiert door mislukkingen in onder meer Darfoer en Soedan. Ook in het Congolese conflict blijkt de diplomatieke aanpak van de AU niet voor de nodige resultaten te zorgen.