Vrijhandelsgesprekken Andes-VS in laatste rechte lijn

Dit is het begin van het einde van dit intense proces van onderhandelingen, verklaarde de Colombiaanse Handelsminister Jorge Humberto Botero voor het begin van de onderhandelingen maandag. De laatste loodjes wegen wel zwaar. Over het moeilijkste thema, dat van de handel in landbouwproducten, liggen de standpunten nog ver uit elkaar.

Over ongeveer 30 procent van de landbouwvraagstukken is er nu overeenstemming, schat de leider van de Colombiaanse delegatie, Hernando José Gómez. Rond andere onderwerpen heerst er volgens hem gemiddeld voor 80 tot 85 procent eensgezindheid. Grote struikelblokken zijn de Amerikaanse landbouwsubsidies en de milieu- en gezondheidsnormen in de VS waaraan ingevoerde landbouwproducten moeten voldoen. Misschien worden over die onderwerpen in bilaterale onderhandelingen tussen de VS en de drie landen aparte afspraken gemaakt, die dan worden toegevoegd aan het vrijhandelsakkoord.

Colombia, Peru en Ecuador stemmen de violen in de onderhandelingen met de VS. De drie landen maken deel uit van de Andesgemeenschap. Van de andere twee lidstaten neemt Bolivia als gevolg van interne problemen enkel als waarnemer aan de onderhandelingen deel; Venezuela blijft helemaal afzijdig. Gómez vindt het een prestatie dat er tussen de drie Andeslanden die actief deelnemen aan de onderhandelingen, zo’n sterke consensus gevonden werd over de meeste onderwerpen.

De Andesgemeenschap is momenteel geen forum waar rustig kan onderhandeld worden. Bolivia en Ecuador maakten dit jaar een zware politieke crisis door die leidde tot het aftreden van de president. De linkse regering van de Venezolaanse president Hugo Chávez en het conservatieve regime van president Alvaro Uribe in Colombia zijn water en vuur. Gómez gelooft wel dat de positieve gemeenschappelijke ervaringen uit de onderhandelingen met de VS de Andesgemeenschap weer kunnen versterken. De onderhandelingen kregen overigens de zegen van alle Andeslanden. De drie onderhandelende landen gingen uit van het basisprincipe dat de normen van de Andesgemeenschap voorrang blijven hebben op de handelsafspraken met de VS.

In Bolivia is de weerstand tegen de vrijhandelsplannen met de VS sterk. In andere landen maken vooral boeren en de farmaceutische sector zich zorgen. Vorig weekend verspreidde een vijftigtal parlementsleden uit Colombia, Ecuador, Peru en Bolivia een protestbrief waarin ze stellen dat het vrijhandelsverdrag nationale belangen opoffert. Ze vrezen dat de overeenkomst vooral negatief zal uitvallen voor de armen en de overheid sterk inperkt in haar mogelijkheden om de markt te reguleren en voor herverdeling te zorgen.

De Wereldgezondheidsorganisatie waarschuwde maandag dat een vrijhandelsakkoord tussen de vier landen de prijzen van sommige geneesmiddelen in de Andeslanden kunnen verdrievoudigen. Dat kan ook gebeuren met landbouwinputs, zeggen de kritische parlementsleden.

De onderhandelaars in Cartagena buigen zich deze week onder meer over oorsprongsregels, markttoegang, institutionele aangelegenheden, intellectuele eigendomsrechten, de oplossing van handelsgeschillen en medische en fytosanitaire maatregelen. Ze gaan ook speciaal in op sectoren als textiel, financiën en de grensoverschrijdende dienstenhandel.

Officieel vergaderen de VS en de drie Andeslanden niet over technische handelsbeperkingen, noodmaatregelen en overheidsaankopen, maar toch worden er eind deze week ook minimale akkoorden over die deelaspecten verwacht. (PD/MM)