Vroeger is een ander land

Het is om problemen vragen in deze gemediatiseerde en dus op eenvoudige boodschappen gerichte tijden: twee boeken en een tentoonstelling dezelfde naam geven. Het loont de moeite om alledrie te leren kennen.

Vroeger is een ander land is een boek van De Morgen-journaliste Catherine Vuylsteke, waarin ze de levens van acht minderjarige asielzoekers vertelt op basis van lange gesprekken, gespreid over een jaar. Vroeger is een ander land is ook een boek met foto’s door acht getalenteerde Belgische fotografen, waarin de acht jongeren uit het vorige boek en de Belgische omgeving waarin ze leven, zichtbaar worden. Loïc Delvaulx, Eric de Mildt, Bieke Depoorter, Tim Dirven, Nick Hannes, Jan Locus, Alain Schroeder en Dieter Telemans kozen ervoor om belangrijke passages van de tekst van Catherine Vuylsteke te gebruiken bij de beelden die ze selecteerden. Vroeger is een ander land is ten slotte de titel van een tentoonstelling met de beelden van de acht fotografen in het Brusselse BELvue museum, vlak naast het koninklijk paleis, uiteraard opnieuw rond dezelfde thematiek en mensen. Het kon niet anders dan dat één van deze gelijknamige en gelijktijdige projecten in de verdrukking zou komen.

Jammer genoeg lijkt het fotoboek het slachtoffer van de naamsgelijkenis. Jammer, want het boek heeft de verdienste dat het krachtige fotografie combineert met sterk geschreven tekstfragmenten. Tegelijk is er iets vreemds aan de hand met deze combinatie. Het zijn de verhalen die je toelaten binnen te treden in de ervarings- en motivatiewereld van de jongeren, terwijl de beelden meer abstracte vragen lijken op te roepen. De naamsgelijkenis heeft dus ook gezorgd voor een rolverwisseling. En dat maakt dat je dubbel alert door het boek stapt.

Een snelle blik op de foto’s intrigeert, maar voldoet niet. Het is de traagheid die opgelegd wordt door de verhalen waardoor je als lezer gedwongen wordt met een nieuwe blik naar dezelfde beelden te kijken. Het is dan dat de beelden –bovenop de humanistische betrokkenheid van een tekst die niet oordeelt of verheerlijkt, maar informeert en verduidelijkt- hun vragen stellen: welke relatie ontwikkelen deze jongeren tot de kamers en landschappen waarin ze terechtgekomen zijn? Welke dromen verschuilen zich achter de nu eens schijnbaar onbezorgde en dan weer getormenteerde blikken? Is dit een nieuwe toekomst of de lange nasleep van een oude en verwoestende geschiedenis?

Elke fotograaf heeft uiteraard zijn sensibiliteit, is aanwezig in het beeld dat hij van zijn onderwerp maakt. Dat valt meer op bij de beelden, omdat er acht auteurs aan het werk zijn. Indien de rollen omgekeerd zouden worden –één fotograaf die elk jongerenverhaal door een andere schrijver zou laten vertellen- dan zou pas goed duidelijk worden hoezeer het perspectief van de verteller de kleur en het perspectief van het vertelde bepaalt.

Het is niet belangrijk om van elk deel van het verhaal zeker te weten dat het “waar” is. Catherine Vuylsteke én de fotografen zijn meer geïnteresseerd in het beluisteren van uitgesproken en verzwegen getuigenissen dan in het trekken van scherpe lijnen tussen waarheid en leugen, of tussen goed en fout.

Wat belangrijk, zeggen deze projecten, is dat wij luisteren opdat we de menselijkheid van deze jongeren zouden herkennen, dat wij de inspanning doen om te kijken zodat we onszelf in de spiegel kunnen zien, dat wij afstand doen van de eenzijdigheid waarmee het politieke discours besmet geraakt is opdat we zouden beseffen wat we in een gedeelde wereld leven, niet in een geprivatiseerde enclave. (gg)

 

De vijf eerste MO.be-lezers die met een uitprint van deze bespreking naar de tentoonstelling in BELvue gaan, krijgen het fotoboek gratis. De anderen zullen zich de aanschaf niet beklagen.

 

Vroeger is een ander land. Relaas van acht aangespoelde jonge levens. Door Loïc Delvaulx, Eric de Mildt, Bieke Depoorter, Tim Dirven, Nick Hannes, Jan Locus, Alain Schroeder en Dieter Telemans (foto’s) en Catherine Vuylsteke (tekst). Uitgegeven door Nadaar. 262 blzn. ISBN 978 90 818 1250 4

Vroeger is een ander land. Relaas van acht aangespoelde jonge levens door Catherine Vuylsteke is uitgegeven door De Bezige Bij-Antwerpen. 269 blzn. ISBN 978 90 8542 298 3

Vroeger is een ander land. Portret van acht jongeren die zonder begeleiding naar België migreerden. Door Loïc Delvaulx, Eric de Mildt, Bieke Depoorter, Tim Dirven, Nick Hannes, Jan Locus, Alain Schroeder en Dieter Telemans. De tentoonstelling in BELvue loopt nog tot 29 januari.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Over de auteur

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.