Vrouwen doorbreken taboe genitale verminking in India en Pakistan

“Het gebeurde in een donkere en groezelige kamer”, vertelt de veertigjarige Alefia Mustansir. “Ik was nog een kind, en een oudere vrouw vroeg me mijn broek te laten zakken. Ik moest op een houten krukje gaan zitten en toen deed ze iets dat me deed gillen van pijn.”

Sakina Haider, een vriendin van Mustansir, onderging de ingreep ook. “Mijn grootmoeder vertelde me dat een arts het branderige gevoel zou verhelpen dat ik kreeg als ik me met zeep waste.”

Hechte gemeenschap

Haider en Mustansir weigeren hun dochters te laten besnijden. Maar bij de meeste meisjes van de Dawoodi Bohra’s wordt op jonge leeftijd nog altijd een deeltje van de clitoris weggesneden. Het is een van de grootste taboes van de sekte. Het gebruik gaat terug tot het ontstaan van de geloofsgroep in Jemen. Nu leven de meeste aanhangers van de groep in India en in de Pakistaanse miljoenenstad Karachi, maar anderen raakten verspreid tot in de VS, Europa en het Midden-Oosten. Ze vormen een hechte gemeenschap waarin buitenstaanders moeilijk doordringen.

Op veel plaatsen staat de sekte hoog in aanzien. De Dawoodi Bohra’s zijn traditioneel handelaars, maar nu telt de groep ook veel artsen. Ook veel vrouwen uit de gemeenschap zijn hoogopgeleid.

Kritiek van jonge vrouwen

Jonge vrouwen uit de sekte begonnen enkele jaren geleden kritiek te uiten op de besnijdenis. In oktober vorig jaar lanceerde Tasleen, een Indiase Dawoodi Bohra, een onlinepetitie.

Het is hoog tijd dat er een einde komt aan het “wrede en onmenselijke ritueel”, staat in de petitie, die gericht is aan de 96-jarige Syedna Mohammad Burhanuddin, de hoogste geestelijke leider van de sekte die in Mumbai resideert. “Voor zo’n barbaarse praktijk is geen plaats in een progressieve gemeenschap als de Bohra’s. We smeken Zijne Heiligheid een einde te maken aan dit vrouwonvriendelijke ritueel.”

“Aanvankelijk ondertekenden alleen mensen van buiten de gemeenschap de petitie”, zegt Tasleen. “Maar toen er media-aandacht kwam, begonnen veel Bohra-vrouwen er openlijk over te praten. Ik ga door met de petitie tot Doctor Syedna de ingreep verbiedt. Bewustzijnsvorming is de eerste stap om het probleem op te lossen.”

De wil van de leider

Voorlopig vormen de tegenstanders binnen de sekte nog een minderheid. Volgens Tasleen laat 90 procent van de vrouwen van de Dawoodi Bohra’s de ingreep nog uitvoeren. De meeste mannen van de sekte zijn er helemaal niet over geïnformeerd. De voorstanders houden vast aan het ritueel omdat het deel uitmaakt van hun religieuze overtuigingen. Volgens hen helpt de besnijdenis vrouwen hun seksuele verlangens in toom te houden en kuis te blijven.

Dat geestelijk leider Syedna de ingreep oplegt, is ook een sterk argument. “Ik heb een vertrouwen in onze leider”, zegt de 38-jarige Zahabia Mohammad, een moeder van drie dochters die ook besneden zijn. “Het moet goed zijn omdat er zo de nadruk op wordt gelegd.” Volgens Mohammad wordt de ingreep tegenwoordig “door artsen uitgevoerd, op een erg veilige manier. Het duurt maar vijf minuten, en er wordt maar een piepklein deeltje van de clitoris weggesneden.”