‘VS blokkeren groter Afrikaans stemgewicht in Wereldbank’

“Wanneer de VS de discussie over een hervorming van de Wereldbank en het IMF
blokkeren, bewijst dat nog maar eens het gelijk van de critici die stellen
dat beide instellingen instrumenten van de rijke landen zijn”, zegt Alex
Wilks van het Bretton Woods Project.

Ontwikkelingslanden en ngo’s dringen al lang aan op een meer rechtvaardige
verdeling van het stemmengewicht aan de top van de Wereldbank, met 20
miljard dollar per jaar ’s wereld belangrijkste bron van
ontwikkelingsfinanciering. Momenteel controleren industrielanden 60 procent
van de stemmen in de directieraad. De VS hebben 20 procent van de stemmen,
wat hen in staat stelt de beslissingen waarvoor 85 procent van de stemmen
vereist is, te blokkeren. De 46 lidstaten uit sub-Saharaans Afrika hebben
slechts een paar procent van het stemmengewicht en slechts twee directeurs
in de raden van zowel het IMF als de Wereldbank.

De roep naar meer vertegenwoordiging is nu al meer dan tien jaar oud. Een
groter stemgewicht is niet alleen rechtvaardiger, het vergroot ook het
verantwoordelijkheidsgevoel van ontwikkelingslanden tegenover de projecten
van “hun” Wereldbank. Ook de Ontwikkelingstop in Monterrey (maart 2002)
benadrukte “de noodzaak om de participatie van ontwikkelingslanden in de
internationale economische besluitvorming te versterken en verbreden”. De
Amerikaanse president George W. Bush woonde de top persoonlijk bij.

De directieraad heeft een 15 pagina’s tellend document voorbereid met
maatregelen die geen meerderheid van 85 procent vereisen en dus niet kunnen
worden geblokkeerd door de Verenigde Staten. De memo gewaagt van “politieke
wil” voor hervormingen en een “bereidheid om opties in overweging te nemen
die de efficiëntie en de internationale dialoog binnen de instellingen
versterken”.

Het belangrijkste voorstel is de verhoging van het stemmengewicht van
ontwikkelingslanden van 39 procent tot 44,3 procent en de benoeming van drie
directeurs uit sub-Saharaans Afrika in plaats van twee. Directeur Brookins
zou nu op haar beurt een memo hebben verstuurd op de discussie tegen te
houden en stelt in de plaats voor een fonds op te richten om de
onderzoekscapaciteit van de vertegenwoordigers van ontwikkelingslanden te
vergroten. De Verenigde Staten zouden zo hun veto kunnen behouden.

Het Amerikaanse verzet heeft volgens Pam Foster van de Halifax Initiative
Coalition een “ontmoedigend effect op het hervormingsenthousiasme” van de
Ontwikkelingscommissie van de Wereldbank, die wordt voorgezeten door
Zuid-Afrika. Mogelijk verdwijnt de discussie nu ook van de agenda van de
jaarvergaderingen van het IMF en de Wereldbank in september, zo speculeert
de vertegenwoordigster van de Canadese ngo-koepel.

“Dit voorbeeld van machtsmisbruik door een rijk land bewijst nog maar eens
hoezeer hervormingen nodig zijn”, meent Alex Wilks, “Wanneer de VS gelijk
krijgen illustreert dat dat internationale beloften nog niet het papier
waard zijn waarop ze geschreven worden”.