VS en Frankrijk dwarsbomen VN-onderzoek naar Aristide

De eerste democratisch verkozen president van Haïti, Jean-Bertrand Aristide,
verliet zijn land op schrikkeldag in februari, te midden van een
gewelddadige opstand die dagenlang het internationale nieuws beheerste.
Aristide, die nu in Jamaica verblijft, houdt vol dat hij moest wijken onder
druk van de VS en met de steun van oud-kolonisator Frankrijk. Washington en
Parijs ontkennen die beschuldiging. De Amerikaanse minister van Buitenlandse
Zaken Colin Powell zegt dat Aristides leven in gevaar was en dat hij daarom
vertrok.

Een onafhankelijk onderzoek door de Verenigde Naties dat opheldering moet
brengen over de welles-nietes-discussie wordt tegengewerkt door de VS
en Frankrijk, zo beweren diplomatiek bronnen bij de VN nu. Zo’n onderzoek
kan er pas komen als de secretaris-generaal van de VN, Kofi Annan, een
officiële aanvraag ontvangt van ofwel de VN-Veiligheidsraad, ofwel van de
vijftien leden tellende Caricom, de Caribische Gemeenschap waarvan ook Haïti
lid is.

Een onderzoeksvraag via de Veiligheidsraad lijkt uitgesloten. Ze zou
onmiddellijk op een veto stuiten van de VS of Frankrijk, zo zouden enkele
Caribische landen te horen hebben gekregen. Maar ook vanwege de Caricom is
er nog geen officiële vraag naar een onderzoek geweest.

Op een topontmoeting eind maart herhaalden de staatshoofden van de vijftien
Caribische landen een oproep om een onderzoek onder auspiciën van de
Verenigde Naties te voeren. We vernemen uit het nieuws dat de Caricom een
VN-onderzoek wil. Maar tot op heden hebben we nog geen enkele aanvraag
ontvangen, zegt de VN-woordvoerder, Farhan Haq. De reden is simpel, zegt
een Caribische diplomaat. We staan onder zware druk om onze aanvraag niet
in te dienen.

Na de ontmoeting in maart luidde het officiële antwoord van de
secretaris-generaal van de Caricom, dat de vergadering nog verschillende
modaliteiten en strategieën onderzoekt. De aanvraag zou op het gepaste
moment bekend worden gemaakt. Maar een tweedaagse ontmoeting tussen de
Caricom en de VN, op paasmaandag en dinsdag, leverde opnieuw geen oplossing
over de kwestie op.

Intussen gaat de situatie in Haïti van kwaad naar erger, zo zei de
VN-vertegenwoordigster voor Haïti, Louise Frechette, maandag. Wapen- en
drugstrafiek hebben wortel geschoten in het land. De Haïtianen zijn
gefrustreerd en teleurgesteld in zowel hun eigen leiders als in de
internationale gemeenschap.

De ministers van Buitenlandse Zaken van de Caribische Gemeenschap komen op
22 en 23 april in Barbados opnieuw bijeen om over Haïti te praten. De
Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Powell zei bij een bezoek aan
Haïti onlangs dat hij onderzoek niet zinvol vindt. (BL/AD)

Thalif Deen