VS veranderen tactiek in Afghaanse drugsoorlog

Afghanistan is goed voor 90 procent van alle illegale opium in de wereld. Hoewel opiaten verboden zijn door de islam, levert de belasting op papaverteelt en de bescherming van de drugsnetwerken de taliban zeventig tot honderd miljoen dollar per jaar op.
Tegelijk werkt de drugsteelt de politieke corruptie in Afghanistan in de hand. Anderzijds genereren opium en heroïne naar schatting een derde tot de helft van het bruto binnenlands product van het land, en heel wat banen voor de bevolking.
De Amerikaanse strategie van de voorbije jaren – het vernielen van de papavervelden  om de financiering van de taliban onderuit te halen – bleek daardoor contraproductief, zegt de regering-Obama. Door het vernielen van drugsplantages werd de bevolking vroeger een doelwit, en die zocht dan bescherming in de armen van de gewapende groepen.
De nieuwe strategie is gericht op een “globale aanpak”. De VS werken onder meer aan een sterkere landbouwsector en een betere overheid in Afghanistan, hoofdzakelijk door de inzet van burgers als adviseurs.
De nieuwe aanpak heeft twee doelstellingen: de taliban financieel droogleggen en de corruptie terugdringen. Vanda Felbab-Brown, een expert op het vlak van illegale economie en de implicaties ervan voor de nationale veiligheid, vindt die verandering van strategie “bemoedigend”.

Hoogwaardige gewassen

Het blijft nog afwachten of de strategie ook in werkelijkheid veel kan veranderen. Felbab-Brown heeft enkele bedenkingen bij de goede bedoelingen. Zo hebben de VS graan uitgedeeld onder de Afghaanse boeren om ze te doen afzien van de papaverteelt. Volgens Felbab-Brown lag er teveel nadruk op graan, dat maar een tiende van de mankracht vergt die papaver nodig heeft. De VS zouden ook het verbouwen van gewassen moeten steunen die net als papaver arbeidsintensief zijn en een hoge winstmarge hebben, zoals fruit, noten en groenten.
Felbab-Brown maakt ook over andere onvoorziene effecten zorgen. Zo vraagt ze zich af of het Amerikaanse Congres en de bevolking wel voldoende ingelicht zijn over de nieuwe langetermijnstrategie, en vooral het feit dat de papavervelden er volgend jaar nog zullen zijn. Ze waarschuwt ook voor een verschuiving van de papaverteelt naar Pakistan.