VS willen snelle liberalisering handel in landbouwproducten - inde rest van de wereld

Her Amerikaanse plan zal volgende week in Genève formeel worden voorgelegd
aan de Wereldhandelsorganisatie. Maar de Amerikanen willen het ook vandaag
(vrijdag) al ter sprake brengen op een internationale bijeenkomst over de
handel in landbouwproducten in het Japanse Naru.

De VS stellen voor dat alle lidstaten van de Wereldhandelsorganisatie hun
invoerheffingen op levensmiddelen en landbouwproducten zouden verminderen
tot een globaal maximum van 25 procent. Wie nu hoge tarieven hanteert, moet
het meest snijden. Volgens de VS zal dat de landbouwheffingen van het
huidige wereldwijde gemiddelde van 62 procent reduceren tot een gemiddelde
van 15 procent.

De gemiddelde invoertarieven in de landbouwsector bedragen 59 procent in
Japan en 30 procent in Europa en in de Cairnsgroep - een alliantie van 15
grote landbouwexporteurs. De VS komen naar eigen zeggen zelf maar aan een
gemiddelde van 12 procent. Maar Zoellick verklaarde dat zijn regering bereid
is de Amerikaanse heffingen nog te verminderen tot vijf procent als de
andere landen ook verder willen gaan.

Wat de subsidies aan de landbouwsector betreft, stellen de VS voor alle
betalingen die de internationale handel scheeftrekken, te beperken tot vijf
procent van de waarde van de productie. De VS vinden dat daarbij rekening
moet worden gehouden met geld dat wordt uitgegeven voor prijsondersteuning,
directe betalingen aan boeren als vermarktingsleningen, de financiering van
opslagfaciliteiten en steun voor irrigatieprojecten en de verzekering van
gewassen. Volgens Zoellick zou die afspraak het volume van
handelsverstorende subsidies met meer dan 100 miljard dollar verminderen.

Weer zijn het andere landen die het meest moeten inleveren. Volgens de
huidige regels van de Wereldhandelsorganisatie (WHO) mag de Europese Unie
per jaar voor 60 miljard subsidies uitkeren aan haar boeren, terwijl de VS
maar tot 19 miljard dollar mogen gaan, al produceert de landbouwsector in
dat land ongeveer evenveel. Binnen de WHO is immers afgesproken dat de
Europese steun 25 procent van de waarde van de productie mag bedragen,
terwijl de VS onder de 10 procent moeten blijven. Voor Japan geldt dan weer
een bovengrens van 40 procent.

Volgens het Amerikaanse voorstel zouden alle exportsubsidies binnen de vijf
jaar helemaal moeten zijn afgeschaft. De VS stellen dat ze als enige land
hun exporteurs niet zwaar steunen. De medewerkers van Zoellick hebben
berekend dat de Europese Unie goed is voor 90 procent van alle
exportsubsidies.

Maar volgens critici laten de VS hun eigen indirecte vormen van
exportondersteuning buiten beschouwing. Volgens Sophia Murphy, een
stafmedewerkster van het Amerikaanse Institute for Agriculture and Trade
Policy (IATP), stelt de Organisatie voor Economische Samenwerking en
Ontwikkeling (OESO) bijvoorbeeld dat de VS 97 procent van alle
handelsverstorende exportkredieten en vergelijkbare betalingen voor hun
rekening nemen. De VS gebruiken ook voedselhulp om markten open te breken en
de concurrentie daar plat te walsen. Voedselhulp wordt - als de ontvangers
er al voor moeten betalen - ver onder de marktprijs verkocht, waardoor de
lokale boeren uit de markt worden geduwd. De Amerikaanse regering heeft
vorige maand ook nieuwe landbouwsubsidies goedgekeurd die op sommige
terreinen neerkomen op een verhoging met 80 procent.