VS wisten van Colombiaanse executies

Via geheime rapporten van de CIA en diplomaten wist Washington al minstens sinds 1990 dat de Colombiaanse veiligheidsdiensten samenwerkten met extreemrechtse paramilitaire groepen die zich met drugstrafiek bezighielden.
Ondertussen verkondigde het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken dat Colombia de mensenrechten respecteerde en voerde het samen met de Colombiaanse regering “de oorlog tegen drugs”. Na Israël en Egypte ontvangt geen land ter wereld zoveel militaire steun uit Washington als Colombia.

Body count

Het oudste gedeclassificeerde document is een telex uit 1990 van de toenmalige Amerikaanse ambassadeur in Colombia Thomas McNamara. Hij verwijst daarin naar de body count-praktijken van het Colombiaanse leger, waarbij willekeurig ongewapende burgers werden gedood die moesten dienen als bewijs voor het succes in de strijd tegen de linkse guerrilla. De Amerikaanse ambassadeur beschrijft hoe het leger had gemeld dat het negen guerrillero’s had gedood, terwijl nadien bleek dat de negen waren geëxecuteerd en men de lijken guerrilla-uniformen had aangetrokken. Alle slachtoffers behoorden tot dezelfde familie, een van hen was 87 jaar, vernam de diplomaat van Colombiaanse bronnen.
In 1994 signaleerde ambassadeur Myles Frechette dat de body count-methode een rol speelde bij bevorderingen in het leger. Officieren die hogerop wilden, moesten dat kunnen bewijzen aan de hand van een palmares dat “een agressieve antiguerilla-activiteit aantoonde”, meldde de diplomaat aan Washington.

Ontslag

De documenten werden op 7 januari gepubliceerd door het National Security Archive (NSA), een civiele onderzoeksorganisatie die verbonden is aan de Universiteit van Georgetown. In zijn Colombia Project tracht het NSA documenten geheime documenten te traceren die meer vertellen over het Amerikaanse optreden in Colombia en hun declassificatie te bekomen.
Door zijn Colombiaanse politiek beïnvloedde Washington jarenlang de houding van officieren van het Colombiaanse leger die zich schuldig maakten aan buitengerechtelijke executies en met paramilitaire drugstrafikanten samenwerkten, aldus het NSA.
Een recent onderzoek van het Colombiaanse leger leidde eind vorig jaar al tot het ontslag van dertig officieren en zelfs van generaal Mario Montoya, commandant van de Colombiaanse strijdkrachten. Montoya had zijn hele carrière lang de body count-methode aangemoedigd.
Eind oktober raakte ook bekend dat Camilo Ospina, nu ambassadeur bij de Organisatie van Amerikaanse Staten, in 2005 als minister van Defensie een richtlijn had ondertekend die beloningen beloofde voor het vatten of doden van illegale groepen. Volgens W Radio, de zender die de richtlijnen onthulde, was dit een nieuwe vrijgeleide voor buitengerechtelijke executies en voor het ontstaan van een “maffia van premiejagers die samenwerkt met militairen”.
Maar “het gaat hier niet om de infiltratie van de georganiseerde misdaad in het leger en ook niet van mensen die de normen overtreden hebben”, zegt Iván Cepeda, woordvoerder van de Beweging van Slachtoffers van Staatsmisdaden (Movice). “Zoals het rapport (van het NSA) aantoont gaat het om een institutionele praktijk die men gedurende tientallen jaren heeft toegepast.”
Dit neemt niet weg, zegt Cepeda, dat er banden waren met de extreemrechtse doodseskaders. De veiligheidsdiensten gebruikten de paramilitairen voor hun body count. “De paramilitairen bezorgden de militairen lichamen van de personen die zogezegd lid waren van de guerrilla maar die in werkelijkheid personen waren die ze willekeurig hadden gedood.” Toen de praktijk veralgemeend werd, vroegen de militairen aan de paramilitaire groepen om de lichamen te laten verdwijnen en zo alle bewijzen van de moorden uit te wissen.