Waar blijven de BV'S?

Maar de verschrikkelijke situatie waarin tienduizenden vrouwen in Oost-Congo zich bevinden - lichamelijk, psychologisch, maatschappelijk, familiaal, financieel - gaat haast ongemerkt voorbij. Het seksueel geweld in de twee Kivu-provincies is al begonnen in 1994. Veertien jaar duurt het dus al. En nog gaat het door, alle dagen.
Maar Vlaanderen beweegt niet. Wie, zoals ondergetekende, de vergelijking durft te maken met het bloedstollende probleem van BHV, krijgt in de lezersrubriek de wind van voren. In Dilbeek een brood in het Frans moeten kopen, dàt is pas erg.
Op de nieuwsredacties was het dan ook jarenlang ‘bon ton’ te beweren dat de Vlaming geen belangstelling meer had voor Congo en dat er daarom ook geen aandacht meer aan besteed moest worden. Alvast daarin is nu eindelijk verandering gekomen. De reportagereeks van deze krant over de Congo-gruwel komt geen dag te vroeg. Maar in het persoverzicht gisteren op de radio kwam het hoofdredactionele commentaar van De Standaard pas op de laatste plaats.
Na de problemen in het CD&V/N-VA-kartel die immers zoveel dichter bij ‘de mensen’ staan. De kans dat opnieuw een BV zal opstaan, dit keer om een gigantische hulpactie voor de Congolese vrouwen op te zetten, is dan ook bijzonder klein. Zijn we dan elke zin voor relativering verloren? Of komt het door een gevoel van machteloosheid dat ons bevangt bij het lezen van zoveel ellende? Dat zou dan volstrekt onterecht zijn, want we kunnen veel doen, heel veel.

Hulp en belangstelling

Vooreerst is er het humanitaire probleem. De mishandelde vrouwen hebben hulp en, misschien nog meer, belangstelling nodig. Want het is niet zo dat ze zelf niets doen. Vele initiatieven worden genomen om hun leven zo goed en zo kwaad mogelijk opnieuw zin en richting te geven. Maar hun middelen zijn beperkt en hun trots groot. Mevrouw Julie Standaert, echtgenote van gewezen CVP-minister Luc D’Hoore, was onlangs in een dorp in Zuid-Kivu, waar ze zich het lot van de mishandelde vrouwen heeft aangetrokken. Ze werd er, samen met haar begeleiders, verwelkomd met zang en dans.
Iemand in haar gezelschap merkte op dat de dansende dames er verbazend goed uitzagen. Mevrouw Standaert wees naar de grond en zei: ‘Kijk eens goed, daar liggen uitwerpselen, urine en bloed.’ Waarom blijven de noodkreten van mevrouw Standaert, die zich nu al maanden lang het vuur uit de sloffen loopt voor haar Congolese zusters, zo goed als onbeantwoord?
Welke organisatie neemt het voortouw om deze vrouwen massaal te helpen hun opengereten lichaam en hun verminkte ziel weer op te lappen en te voorzien in hun eigen levensonderhoud en dat van hun kinderen? Natuurlijk, alle hulp is nutteloos zolang er geen einde komt aan wat Karel De Gucht een ‘seksuele genocide’ heeft genoemd.

Rwandezen

Een deel van de daders zijn Rwandezen of bondgenoten van Rwanda: de rondzwervende Hutu-bendes en de Tutsi’s van de muitende generaal Nkunda. Zonder medewerking van Rwanda kunnen de Hutu’s niet terug naar hun land. Als Rwanda zijn steun aan Nkunda niet opgeeft, zal hij de Congolese bevolking blijvend terroriseren. De Rwandese president Kagame moet dus onder druk worden gezet. België moet alle schroom tegenover dit heerschap laten varen.
Onder de regeringen-Verhofstadt werd Kagame weinig tot niets kwalijk genomen omdat hij beschouwd werd als een representant van de slachtoffers van de genocide in 1994. Dat is hij niet. Integendeel. Ook aan zijn handen kleeft bloed. Ons land mag zich door dit individu niet laten chanteren. We moeten onze invloed, al dan niet via onze zetel in de Veiligheidsraad, aanwenden om ook de Amerikaanse en Britse beschermheren van Kagame ervan te overtuigen dat hij mee verantwoordelijk is voor de hel waarin de Kivu-streek is herschapen.

Stopzetting kredietverlening

De stopzetting van iedere vorm van kredietverlening aan Rwanda, door alle donoren, kan een middel zijn om hem op andere gedachten te brengen. Tegelijk moet hij de verzekering krijgen dat Rwanda geen chaos nodig heeft om toegang te hebben tot de grondstoffen in Kivu. Rwandese zakenlieden en mijnexploitanten zijn welkom - de Congolezen zingen dat lied al vele jaren - maar dan niet via terreur en roof. Wel op een vreedzame en legale wijze, via concessies en het betalen van belastingen, zoals dat voor iedere buitenlandse investeerder het geval zou moeten zijn.
Maar het drama in Kivu heeft wel degelijk ook een Congolese dimensie. President Kabila en zijn zogenaamd regeringsleger gaan evenmin vrijuit. Het is dus ongepast dat minister van Ontwikkelingssamenwerking Charles Michel, net zoals zijn voorganger Armand De Decker, in het wilde weg miljoenen euro’s rondstrooit, zonder daar ook maar enige eis tegenover te stellen. En dan zijn er nog de vele intern-Congolese etnische spanningen, die ontaard zijn in bloedige conflicten.
Vorige maand is er - mede onder Belgische, Europese en Amerikaanse druk - een akkoord gesloten om alle gewapende groepen te demobiliseren. Alle pressiemiddelen moeten worden ingezet om dat akkoord ook echt uit te voeren. En als dat allemaal achter de rug is moet het echte werk nog beginnen: dat van de verzoening, de wederopbouw en de ontwikkeling. Tegen die tijd zijn we waarschijnlijk al bij Leterme XII aanbeland.