"Waarom niet betalen voor diensten van de natuur?"

Hoe staat het met het milieu, twintig jaar na de Aardetop in 1992?

Alles bij elkaar genomen valt de balans negatief uit. We zijn er niet in geslaagd de wereldeconomie duurzamer te maken. Meer mensen consumeren meer, er gaat biodiversiteit verloren, overbevissing wordt een groot probleem en de uitstoot blijft in stijgende lijn gaan.

Toch zitten we niet met een onoplosbaar dilemma. Er is een brede waaier aan uitzonderlijke voorbeelden van hoe ontwikkeling duurzaam kan gebeuren. Het is geen toeval dat het concept van de groene economie opgang maakt in de context van duurzame ontwikkeling en armoedebestrijding. De uitdaging is: hoe gebruiken we deze mooie voorbeelden op grote schaal, want we weten dat het mogelijk is.

Zou het sneller gaan als de verandering van bovenaf kwam?

Het zou al veel helpen als onze leiders niet dwars lagen. Vandaag zien we dat de architecten van ons economisch beleid soms te fel op het bedrijfsleven gericht zijn. Ze houden vaak ook innovatie tegen omdat ze groene technologie of een nieuw beleid geen kans willen geven.

Tegenstanders van de zogenaamde Payment for Ecosystem Services (PES) stellen dat een prijs kleven op de bossen kan gebruikt worden als onderpand voor de schulden van arme landen.

Natuurlijk bestaat dat risico, maar het wordt kleiner aangezien bossen meer en meer worden beschouwd als een troef voor een land, zowel economisch als ecologisch. In elke samenleving en economie bestaat de verleiding om de natuurlijke rijkdom te ontginnen voor de winst op korte termijn.

Vandaag verkopen we in verschillende contexten onze arbeid voor geld. Dat is de manier om transacties te doen. Waarom zouden we hier een denkbeeldige lijn trekken, en boeren of landeigenaars niet betalen voor diensten aan het ecosysteem?

Als de wereld binnenkort afstapt van de huidige manier om het bruto nationaal product (bnp) te berekenen, welke componenten moet het bnp dan volgens u bevatten?

We hebben nood aan een meer gesofisticeerde indicator. De mensen zullen toegeven dat de groei van het bnp op zich geen legitieme indicator van economische vooruitgang en ontwikkeling is. De indicator houdt geen rekening met de natuurlijke rijkdom van een samenleving, en met de diensten die de natuur ons verschaft.

Het bnp mag geen exclusief monopolie meer hebben op het bepalen van het economische succes of de economische mislukking van een land. Veel regeringen staan trouwens op het punt om op een meer inclusieve manier te werken.

Tot slot moeten we ook kijken hoe economie vaak wordt gebruikt om ergens een prijs op te plakken. De prijs van energie werd bijvoorbeeld het felst geprezen als ze het laagst stond. Maar vandaag weten we dat de technologie van hernieuwbare energie de werkgelegenheid met meer dan 30 procent zal verhogen in vergelijking met business as usual. Is het geen belangrijke overweging om enkele cents per kilowatt elektriciteit meer te betalen, als je daarmee banen schept voor de hordes werkloze jongeren in onze samenleving?