Wael Abbas: 'Het verleden leert ons dat het Egyptische leger sterker is dan hoop'

Wael Abbas is een van de bekendste Egyptische bloggers en revolutionair. Sinds het begin van de Egyptische revolutie in 2011 schrijft hij met kritische pen over de gebeurtenissen in zijn land. De protestbeweging, georganiseerd door Tamarrod (Rebel), keurt hij flagrant af. Die protestbeweging is volgens hem doordrongen met elementen van het oude regime en het leger. De hele beweging staat daarom symbool voor de contrarevolutie.

Wael Abbas is een gerenomeerd blogger en journalist, zowel in Egypte als in het buitenland. Daarnaast is hij een mensenrechtenactivist die zich vooral toespitst op de minderwaardige positie van vrouwen in Egypte en de gruwelijke aanpak van de politie. Door zijn toedoen werd een aantal politieagenten veroordeeld voor martelpraktrijken. Maar zijn uitgesproken mening bracht hem ook vaak in conflict met Egyptische autoriteiten, die ervoor zorgden dat hij een tijdlang werd afgesloten van alle sociale media.

Ik ontmoet Wael in het koffiehuis ‘Nadwa’, een paar meter verwijderd van het Tahrirplein. ‘Nadwa’ is de plek bij uitstek voor activisten en filosofen, maar vandaag is het er beangstigend rustig. De straat ligt er verlaten bij. Enerzijds omwille van de Ramadan, anderzijds omdat de meeste activisten het plein niet meer opkomen, teleurgesteld in de revolutie. Hij drinkt een straffe Turkse koffie, ik een Nescafé. Zijn nonchalante houding staat haaks op de kordate uitspraken die hij doet over zijn land. Hij is voorlopig vooral kwaad op Egypte.

In uw blog uit u ongenoegen tegenover Tamorrod, de organisatie die de massale protestbeweging tegen voormalig president Mohamed Mursi op poten zette. Waarom keurt u hen af?

Wael Abbas: Tamorrod heeft een dubbel gezicht. Ze ronselden op straat handtekening van mensen, onder het mom de revolutie verder te zetten en voor vervroegde verkiezingen te pleiten. Mursi heeft in zijn korte regeringsjaar heel weinig goeds gedaan, dus mensen tekenen met plezier zo’n papier. Maar wat Tamorrod er nooit bij vermeldde, is hoe ze de rol van het leger zien. Van in het begin hebben zij het leger betrokken in hun plannen. En dat is onaanvaardbaar.

Wij revolutionairen zijn maandenlang op straat gekomen in protest tegen het leger. Je kan de revolutie dus onmogelijk verderzetten als het leger betrokken wordt bij onderhandelingen. Bovendien roepen ze Moebarakaanhangers op om deel te nemen aan de protesten. Alles waartegen wij gevochten hebben, gooien zij nu overhoop. Hoe kan men dit nog revolutionair noemen?

U wilde niet dat het leger de macht overnam in Egypte, maar had u dan liever Mursi nog steeds aan de macht gezien?

Wael Abbas:  Nee, ik had liever gehad dat Mursi afgezet werd door het volk, en niet door het leger. Wij zijn geen apen, wij zijn mensen. We kunnen ons organiseren en verenigen, ook zonder het leger. Ik wilde niet zien dat het leger opnieuw de touwtjes in handen kreeg. We hebben die ervaring al gehad, en toen liep het ernstig mis. Het enige waar het leger op uit is, is hun deel van de economie vrijwaren en hun eigen positie veilig stellen. Zij handelen niet in de belangen van het volk.

Tamarrod heeft zowel politie als leger de hand gereikt in aanloop van de geplande protesten. De politie die zich schuldig maakte aan het hardhandig neerslaan van demonstraties, net zoals het leger. Het leger spande daarbij onwettige rechtszaken aan tegen de demonstranten. Het zou mij niet verbazen als de Tamarrodbeweging volledig georkestreerd was door dat leger en die politie.

Het hoofd van het leger nu, Al-Sisi, is niet de persoon die over Egypte regeerde gedurende de vorige interim periode. Toen was het Tantawi die het voor het zeggen had. Heeft  Al-Sisi dan niet geleerd uit de fouten van Tantawi?

Wael Abbas: Het gezicht van het leger is onbelangrijk. Of het nu Al-Sisi is of Tantawi, ze zijn allebei dezelfde. Het is dezelfde organisatie met dezelfde dubieuze agenda.

Als Mursi noch het leger de leiding over het land mogen nemen volgens u, wat is dan het alternatief?

Wael Abbas: Ik geloof niet in leiderschap. En ik geloof niet in individuen. Ik geloof in ideeën. Ik zal dus ook geen enkele naam naar voren schuiven als potentieel alternatief. Het enige wat ik zie zijn idioten, die enkel het beste met zichzelf voorhebben.

Ik wilde niet dat het leger opnieuw de touwtjes in handen kreeg. We hebben die ervaring al gehad, en toen liep het ernstig mis. Het enige waar het leger op uit is, is hun deel van de economie vrijwaren en hun eigen positie veilig stellen.

We zijn geen schapen die een herder nodig hebben, wij zijn mensen die onze rechten willen verdedigen. We willen vrij zijn, democratisch en welvarend. Het maakt niet uit welk gezicht je dan op een regering kleeft. De eerste die deze eisen kan inwilligen, is voor mij de geschikte president. En de belangrijkste agendapunten van die president zijn armoedebestrijding, het onderwijssysteem hervormen, de gezondheidszorg verbeteren en de hoge werkloosheidsgraad aanpakken.

Komen de huidige interim-president Adly Mansour of zijn vice-president El Baradei in de buurt van uw profielomschrijving?

Wael Abbas: Iedereen in deze interim-regering zijn poppetjes, inclusief Mohammed El Baradei. Poppetjes van het leger. In realiteit hebben ze niets te zeggen en zwaait het leger de scepter.

Hoe ziet u de gebeurtenissen van afgelopen maandag, waarbij meer dan vijftig pro-Mursi demonstranten om het leger kwamen na een gevecht met het leger?

Wael Abbas: Ik ben ervan overtuigd dat de soldaten opnieuw gedaan hebben wat ze altijd doen. Ze hebben de demonstranten aangevallen, zonder reden. Ik geloof niet dat zij eerst werden aangevallen. Al jarenlang vertellen zij niets dan leugens, het is absurd hoe mensen hen nog kunnen geloven.

Wat maandag gebeurde, valt op geen enkele manier te rechtvaardigen. Zelfs indien het leger werd aangevallen door de demonstranten, en zelfs al waren deze gewapend, er is geen enkele reden om het te laten escaleren tot een gevecht waarbij meer dan vijftig doden en honderden gewonden vallen. Dit is iets wat het leger perfect had kunnen vermijden.

Wat zij trouwens beschermen is een militaire club, een sportclub. Het gaat niet om een militaire basis die van prominent belang is voor de werking van het leger. Het is geen strategische plek. Het is louter een pretpark voor de soldaten, waar ze met hun families kunnen zwemmen en tennissen. Er is geen enkele reden om dat gebouw zo streng te beveiligen in de eerste plaats. De enige reden waarom het leger daar de wacht houdt, is omdat het vlakbij de plek is waar de demonstraties doorgaan. Ze willen op eender welk moment kunnen aanvallen. Inderdaad, aanvallen. En dus niet verdedigen.

U gelooft dat de vreedzame pro-Mursi protesten door het leger verstoord werden. Hoe verklaart u de aanvallen van de islamistische pro-Mursi groeperingen die in de Sinaï heel wat schade hebben aangericht afgelopen weken?

Wael Abbas: De islamistische groeperingen die aanvallen plannen en uitvoeren zijn een bedreiging voor Egypte. Die zijn geen haar beter dan het leger. Net zoals de aanvallen van het leger moeten ook deze aanvallen vanzelfsprekend bestraft worden.

Om dit probleem op te lossen moeten we kijken naar zij die deze hele chaos veroorzaakt hebben. De Tamarrod (en dus het leger) die opgeroepen hebben tot protest en daardoor onrust gezaaid hebben over het hele land. Zij hebben nu de macht. In plaats van mensen te vermoorden en kwaad te maken, moeten ze met mensen in dialoog treden.

Hoe kan de interim-regering haar geloofwaardigheid opbouwen?

Wael Abbas: Ze moeten in de eerste plaats zichzelf bevrijden van het juk van het leger. Daarnaast moeten ze de revolutionairen betrekken in hun plannen. Tot op heden zijn de doelstellingen van de revolutie niet bereikt. Wat zij nu moeten doen is die doelen voorop stellen.

U vindt dat de verschillende partijen met elkaar rond de onderhandelingstafel moeten zitten, hoe kijkt u naar de verdeeldheid binnen de oppositie van Egypte?

Wael Abbas: Verdeeldheid is het duidelijkste kenmerk van Egypte op dit moment. Elke politieke partij, elke organisatie, iedereen is verdeeld. Waar vroeger eenheid centraal stond, daar is nu verdeeldheid ten tonele gekomen. Je ziet het overal.

Dat is de reden waarom ik zelf geen deel uitmaak van een politieke organisatie. Ik maak deel uit van een bloggersnetwerk, waarbinnen geen verdeeldheid gezaaid kan worden. De geheime dienst, politie of leger kunnen niet infiltreren in zo’n netwerk. Onze eigenheid blijft gevrijwaard. Bovendien werken we niet met een hiërarchische structuur zoals vele van die organisaties. En het is net die hiërarchie die zorgt voor afsplitsing en onderlinge strijd.

Staat Egypte volgens u op de rand van een burgeroorlog?

Wael Abbas: Dat is een gevaarlijke mogelijkheid die we niet kunnen uitsluiten. Hetzelfde scenario hebben we gezien in Algerije, toen het leger de macht overnam van een democratisch verkozen islamistische overheid. We weten allemaal dat islamistische militanten wraak nemen. De kans dat dit in Egypte ook gebeurt is zeker reëel.

Ze zullen het niet aanvaarden om aan te kant te worden geschoven, zeker niet nu ze op democratische wijze aan de macht kwamen. En wanneer je mensen het recht ontneemt om vreedzaam te betogen, schakelen ze over op geweld.

Is er nog hoop voor Egypte?

Wael Abbas: Er is altijd hoop. Maar het verleden leert ons dat het leger sterker is dan hoop.

Annabell Van den Berghe is een freelance journaliste die in Caïro verblijft. Zij houdt ook een Wereldblog bij voor MO.be.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2770   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2770  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.