Wapenembargo tegen Iran hoogst onwaarschijnlijk

Militaire sancties zijn een van de meest geliefde maatregelen waarmee de Veiligheidsraad een lidstaat kan straffen. Somalië, Sierra Leone, Liberia en Irak kunnen ervan meespreken. Maar Iran zal de dans waarschijnlijk ontspringen. De vetomacht Rusland, en in mindere mate China, ziet een wapenembargo tegen het land niet zitten. De Russische Federatie levert elk jaar voor miljarden dollars wapens aan Iran.
En wapenembargo is hoogst onwaarschijnlijk, zegt een Arabische diplomaat die anoniem wil blijven. Er komen ook geen sancties op de olie- en gashandel, klinkt het uit de mond van Nicholas Burns, een hooggeplaatste functionaris van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken en een van de hoofdonderhandelaars van de voorliggende ontwerpresolutie.

Twee miljard dollar

Tussen 2002 en 2005 liepen de Russische wapenhandelakkoorden met Iran op tot meer dan twee miljard dollar, zegt de Congressional Research Service (CRS) van het Amerikaanse Buitenlandministerie.
De laatste bekende grote deal dateert uit december 2005, voor mogelijk meer dan één à anderhalf miljard dollar, zegt Tom Baranauskas, Midden-Oostenanalist bij Forecast International, een toonaangevende adviseur voor de defensiemarkt in de VS. De deal ging over moderniseringen voor Iraanse MiG-29- en Su-24-gevechtsvliegtuigen, oorlogsschepen, snelle patrouilleboten, TOR-M1 luchtraketafweersystemen en moderniseringen voor T-72-gevechtstanks.
“Vooral de levering van TOR-M1’s leidde tot tegenstand in de VS en Israël, omdat die vooral dienen voor de bescherming van de Iraanse atoomreactor in Bushehr”, zegt Baranauskas. Toen de Veiligheidsraad eind vorig jaar haar eerste resolutie tegen Iran goedkeurde, moesten de VS hun plannen voor sancties tegen de atoomvestiging in Bushehr laten vallen. Rusland maakte ernstige bezwaren, en de sancties werden voor de stemming uit de resolutie verwijderd. De Russen zijn Iran aan het helpen de vestiging te bouwen.

“Vooruitgang in onderhandelingen”

De andere onderhandelaars houden zich op de vlakte over de vraag of Rusland en China zouden instemmen met een wapenembargo tegen Iran. “Ik wil in deze fase niet ingaan op de vraag wat iemand accepteert en wat niet. Maar het zit tussen de kwesties waarover we onderhandelen”, zegt de Britse ambassadeur Emyr Jones Parry. Hij zei dinsdag al dat de nieuwe resolutie “een aanscherping” zal betekenen van de bestaande sancties. Volgens Parry boekt de V-raad “gestage vooruitgang”, maar hij kon niet zeggen of er tegen volgende week een akkoord is.
Ambassadeur Alexandro Wolff, de Amerikaanse permanente vertegenwoordiger bij de VN, zegt dat de Iraanse wapenimport en -export een van de discussiepunten was. Ook hij wilde geen details geven, maar zei dat er een uitbreiding moest komen van de bestaande sancties.
De resolutie uit december 2006 legde beperkingen op aan de export van nucleair materieel en -technologie aan Iran, en bevroor de rekeningen van functionarissen betrokken bij het atoomprogramma.

Verkozen leden geïrriteerd

De discussies over de nieuwe resolutie bleven eerst beperkt tot de vijf permanente leden van de Veiligheidsraad, de VS, Groot-Brittannië, Frankrijk, China en Rusland, plus Duitsland. Dat heeft klachten ontlokt van een aantal van de tien verkozen leden van de Raad (zijnde België, Congo, Ghana, Indonesië, Italië, Panama, Peru, Qatar, Slovakije en Zuid-Afrika).
“De vijf hielden het proces veel langer vast dan ze hadden moeten doen, en de tien verkozen leden hebben daarover geklaagd”, zegt Dumisani Kumalo, huidig voorzitter van de Veiligheidsraad en ambassadeur van Zuid-Afrika. Volgens hem proberen de permanente leden het nu anders aan te pakken.