Wapenstilstand wankelt

Kruitvat: Sri LankaSpanningen sinds: 1983
Betrokken partijen: Regering onder leiding van President Kumaratunga en de Vrijheidstijgers van Tamil Eelam (LTTE)
Inzet: autonomie voor de hindoeïstische Tamils op het eiland

Sinds april dit jaar strijden twee Tamilgroepen om de macht in het oosten van het land. Kolonel Karuna, voordien de tweede in de Tamil-rang, scheurde zich samen met duizenden rebellen af van het LTTE, de Tamil Tijgers die onder leiding van de legendarische Prabhakaran staan. Karuna wordt volgens de Prabhakaran-getrouwen gesteund door het leger en de regering. Het LTTE richt zijn wraakacties daarom tegen overlopers en regeringsleden die verdacht worden van steun aan Karuna, zoals minister Devananda, tegen wie de aanslag in Colombo vermoedelijk gericht was. De vermeende steun van de Srilankaanse regering aan de dissidenten vormt voor de rebellen een van de struikelblokken voor verdere vredesonderhandelingen.
Tamil Tijgers begonnen twintig jaar geleden een guerrilla voor een onafhankelijke staat in het noorden en oosten van het eiland, waar een Tamil-meerderheid woont. De strijd kostte al 64.000 mensen het leven en 800.000 mensen sloegen op de vlucht. De vredesonderhandelingen, die in 2000 door Noorwegen op gang werden getrokken en twee jaar later tot een wapenstilstand leidden, liggen nu al zestien maanden stil. Reden is dat de Tamil Tijgers het getreuzel van de regering rond het zelfbestuur meer dan beu waren. Sinds de wapenstilstand eisten ze namelijk regionale autonomie in plaats van volledige onafhankelijkheid.
De regeringscoalitie van president Kumaratunga is hopeloos verdeeld over de kwestie. Voor het bezoek van de Noorse bemiddelaar eind juli stemde de president ermee in om te praten over de Tamil-eis voor zelfbestuur. Enkele dagen later trok ze haar verklaring weer in, onder druk van de belangrijkste partner van de minderheidscoalitie, het Volksbevrijdingsfront (JVP), dat de Singalese meerderheid van het eiland vertegenwoordigt. De partij neemt een hard standpunt in tegenover de Tamils en wil pas praten over zelfbestuur als er een definitieve oplossing voor het etnisch conflict op tafel ligt. Voor de Tamils is zelfbestuur net een conditio sine qua non voor onderhandelingen. De tegenstrijdige verklaringen van de president doen bovendien het wantrouwen van de LTTE alleen maar toenemen.
prioriteit is nu de partijen toch weer aan de onderhandelingstafel te krijgen. Maar zelfs de Noorse bemiddelaar Vidar Helgesen keerde op 29 juli onverrichter zake terug naar huis. Mensenrechtenorganisaties melden ondertussen dat de Tamilrebellen, ondanks het wapenakkoord van 2002, kindsoldaten blijven rekruteren om hun gelederen te versterken.