'Water is mensenrecht, geen handelswaar'

Deze week werd in Cotía, een stadje nabij de Braziliaanse miljoenenstad Sao
Paulo, een waterconferentie gehouden. Tezelfdertijd waren er meetings over
hetzelfde onderwerp in Firenze, New Delhi en New York. De bijeenkomsten zijn
bedoeld als tegenwicht voor de grote waterconferentie die op 16 maart in het
Japanse Kyoto de deuren opende en vandaag (zondag), de deuren sluit.

Al is het tijdstip voor de conferenties, zowel de grote conferentie als de
‘dissidente’, ietwat ongelukkig gekozen, toch wordt ook het conflict in
Irak aangegrepen om het belang van water te beklemtonen. Irak bevindt zich
in het kurkdroge Midden-Oosten, maar beschikt over het water van de Tigris
en de Eufraat. Het land heeft daardoor een bijkomend strategisch belang.

In Kyoto vergaderen tot vandaag zo’n 10.000 experts en vertegenwoordigers
uit 160 landen. De parallelle forums die worden gehouden, protesteren tegen
de aanpak van Kyoto. De nadruk ligt er volgens de dissidente forums te
weinig op het sociale.

Het uitgangspunt van de critici is dat de toegang tot drinkbaar een
mensenrecht is. Regeringen moeten daar meer rekening mee houden, de
waterhuishouding van elk land moet op een duurzame, milieuvriendelijke
manier worden georganiseerd. Maar het belangrijkste is dat iedereen,
ongeacht zijn financiële slagkracht, dezelfde toegang krijgt tot drinkwater.
Volgens Morelli mag water, dat wereldpatrimonium is, niet op de gewone
markten worden verdeeld. Openbare diensten moeten het distribueren op basis
van regionale samenwerking en solidariteit.

In Kyoto draait het volgens Morelli te veel om het financiële aspect van de
waterhuishouding. Vooral de economische uitgangspunten van Wereldbank storen
Morelli, zoals het idee om het waterverbruik in te dammen door de
verbruikers toeslagen aan te rekenen. Volgens Morelli werd dit idee
gesteund door de beslissing van de Marokkaanse overheid om de Koning Hassan
II Grote Wereld Water Prijs van een kleine 100.000 euro toe te kennen aan de
voorzitter van het Braziliaanse Nationale Wateragentschap, Jerson Kelman.

Volgens de uitreikers van de prijs hebben Kelmans inspanningen in Brazilië
geleid tot een institutioneel kader voor een ‘geïntegreerd waterbeleid.’
Morelli vindt dat Kelman de prijs niet verdient omdat zijn concept te veel
leunt op de klassieke marktmechanismen en de economische sterkhouders
bevoordeelt, ten nadele van ecologische en sociale elementen. Zo hebben
energieproducenten onevenredig vrij spel over hun waterverbruik en
verspillen zij te veel. Mineraalwaterproducenten hebben een te grote grip op
de bronnen, terwijl het andere water oppervlaktewater is, dat veel meer is
vervuild.