"Wereld laat mensenrechtenschenders betijen"

De organisatie haalt uit scherp uit naar wereldleiders en mondiale instellingen die “slechts doen alsof” ze echt begaan zijn met de mensenrechten en vaak “retoriek” verkiezen boven daden.

“De zoektocht naar dialoog en samenwerking wordt een farce die eerder bedoeld is om critici te sussen dan om verandering te brengen”, schrijft HRW-directeur Kennet Roth in de inleiding.

Hij noemt het samenwerkingsverband van Zuidoost-Aziatische landen (Asean), de EU en VN bij naam, maar ook leiders als VN-secretaris-generaal Ban Ki-moon, EU-verantwoordelijke voor het buitenlands beleid Catherine Ashton, de Amerikaanse president Barack Obama, de Britse premier David Cameron en de Duitse bondskanselier Angela Merkel.

“De secretaris-generaal vindt dat diplomatie en publieke druk elkaar niet uitsluiten”, verdedigde een woordvoerder van Ban Ki-moon zich maandag tegen de kritiek dat de VN-leider zich niet fel genoeg uitspreekt tegen landen die het niet nauw nemen met de mensenrechten, zoals Myanmar, China en Sri Lanka.

Sancties

Ook de grote groeilanden krijgen een veeg uit de pan van HRW, omdat ze voorzichtig optreden tegen buurlanden die de mensenrechten schenden. “Brazilië, India en Zuid-Afrika hebben een levendige democratie in eigen land, maar steunen initiatieven voor de mensenrechten in het buitenland niet. Zelf konden ze rekenen op internationale steun in hun strijd tegen respectievelijk de dictatuur, kolonisatie en apartheid”, staat te lezen in het rapport.

“De internationale gemeenschap, vooral democratische staten in Noord en Zuid, heeft de plicht om de mensenrechten te beschermen en te promoten”, verklaart Ted Piccone, onderzoeker bij het Brookings-instituut. “Ze hebben invloed en moeten die aanwenden om maatregelen, gaande van dialoog en samenwerking tot publieke kritiek en sancties, af te kondigen.”

HRW wil dat India, Brazilië en Zuid-Afrika als leiders van het Zuiden meer doen voor de bescherming van individuen die worden onderdrukt door “minder progressieve regeringen”. De timing is belangrijk hier. De drie landen zijn momenteel lid van de VN-Veiligheidsraad. Traditioneel zal de Raad landen niet direct aanspreken op de mensenrechten. Sommige leden vinden dat de kwestie niet onder het mandaat valt om de internationale vrede en veiligheid te bewaken.

Internationale druk

Volgens HRW kan gezamenlijke internationale druk verandering brengen voor de onderdrukten van Rwanda tot Oezbekistan, van Saoedi-Arabië tot Cambodja, van de Roma-buurten tot Guantanamo.

“Wanneer de verantwoordelijken voor mensenrechtenschendingen weigeren samen te werken of de aanklachten ontkennen, moet de internationale gemeenschap de zaak opnemen”, vindt Piccone. “In veel gevallen is internationale druk de motor achter een koerswijziging van het regime.”