Wereld Sociaal Forum broedt op nieuwe consensus

De neoliberale globalisering loopt vast in de crisis. Op het Wereld Economisch Forum van Davos weten ze het niet meer. Kan het Wereld Sociaal Forum een richting aanwijzen? De jongste editie leek even laaiend en onbesluitvaardig als de voorgaande. En toch was er meer consensus dan ooit tevoren.
8809 ingeschreven organisaties, meer dan 2000 ateliers, 100.000 deelnemers. Het negende Wereld Sociaal Forum (WSF), dat plaatsvond in de Braziliaanse stad Belém, zag eruit als zijn voorgangers, even veelzijdig, dynamisch, eindeloos en bijwijlen chaotisch.
Greet Vandendriessche, persverantwoordelijke van de christelijke vakbond ACV: ‘Het was soms moeilijk om je weg te vinden. Het forum was ook heel erg Portugees. Vertaling was niet evident: in kleine ateliers was die er niet en in grote sessies werd zo luid gesproken dat je de vertaling niet kon begrijpen.’
Thomas Miessen van de Internationale dienst van het ACV viel vooral de massale aanwezigheid van jonge Braziliaanse syndicalisten op. ‘Dat was enorm. Indrukwekkend. Wij hebben dat niet meer, zo’n kracht. Dat geeft hoop voor de toekomst. Ze brachten wel andere thema’s dan de grote internationale netwerken: pedagogie, cultuur, theater, spiritualiteit. Het was zeer “Amazonisch”.’
Nogal wat observatoren stelden vast dat de buitenlandse participatie minder was dan op vorige fora en wijten dat aan de crisis waardoor sommigen de verre reis niet meer kunnen betalen. De socialistische vakbond ABVV poogde daar tegenin te gaan door negen syndicalisten uit het Zuiden (vooral Afrika) uit te nodigen.
Eddy Van Lancker, nationaal secretaris van het ABVV: ‘Ik had de indruk dat Afrika en Europa minder goed vertegenwoordigd waren maar Latijns-Amerika was massaal aanwezig. Je voelde bij wijze van spreken de Bolivariaanse wind van het linkse continent Zuid-Amerika waaien. Hoe dan ook, ik vond de aanwezigheid van zovele organisaties eens te meer hartverwarmend.’

Ontmoetingsplaats


Eddy Van Lancker heeft niet de indruk dat het forum erin geslaagd is een antwoord te formuleren op de crisis. ‘Crisis was zeker het sleutelwoord. Politiek, economisch, financieel, ecologisch… maar daar kwam niet echt een eensgezinde reactie op. Daarvoor zijn de organisaties veel te heterogeen.’
Ook Thomas Miessen zag geen gemeenschappelijk actieprogramma ontstaan. ‘Het forum blijft eerst en vooral een plaats van dialoog, niet van beslissingen. De situatie in de uiteenlopende regio’s is zo verschillend dat het moeilijk is tot één standpunt te komen.’
Het WSF-charter stelt expliciet dat het forum ‘een open ontmoetingsplaats is waar wordt nagedacht, gedebatteerd, ervaringen worden uitgewisseld en acties met elkaar verbonden door groepen en bewegingen uit de civiele samenleving die zich verzetten tegen het neoliberalisme en de dominantie van de wereld door het kapitaal’.
Bovendien kan ‘niemand namens één van de edities van het Forum spreken’. Ook de zogenaamde Internationale Raad van het WSF coördineert wel een en ander maar is ‘geen autoriteit in een machtsstructuur’ en… ‘claimt op geen enkele wijze de mondiale civiele samenleving te vertegenwoordigen’. Die raad bestaat uit vele honderden organisaties uit zowat alle landen en probeert wel geografische en sectoriële evenwichten te respecteren.
Het Forum heeft zich van bij de aanvang bescheiden opgesteld omdat de duizenden deelnemers erg gehecht zijn aan democratie en diversiteit. Dat maakt het moeilijk om tot beslissingen voor gezamenlijke acties te komen. Het WSF beschikt zelfs niet over een orgaan dat zo’n beslissingen kan nemen. Toch bleek het WSF deze keer iets meer actiegericht dan voorgaande edities.
Dat stelde de Internationale Raad van het WSF vast toen die alle verklaringen en oproepen op een rijtje zette. ‘Nog nooit was er zo’n grote consensus in de analyse van de situatie en in de voorstellen voor actie. Het is een grote stap vooruit’, aldus de Belgische professor emeritus François Houtart, die al jaren in de Raad zetelt.
Francine Mestrum, die namens de Internationale Federatie voor de Mensenrechten in de Raad zetelt, treedt haar landgenoot bij. Mestrum: ‘We streven niet naar eensgezindheid en blijven de verscheidenheid koesteren. Maar dit forum heeft een duidelijk politieke bocht genomen, niet enkel met het bezoek van vijf staatshoofden, ook met de goedkeuring van een lange reeks gemeenschappelijke actie-agenda’s.
Vooral actief waren de mensenrechtenbewegingen, de vakbonden, de vrouwenbewegingen en de milieubewegingen. Er werd zoveel mogelijk gestreefd naar convergenties en dat is voor het eerst redelijk gelukt. Even was er sprake van dat het WSF 2009 zou uitroepen tot een globaal actiejaar, maar dat is niet gelukt. De Brazilianen zijn er als de dood voor om ook maar iets als het besluit van “hét WSF” naar voor te schuiven.’

Assemblees


Arnaud Zacharie, secretaris-generaal van de Franstalige 11.11.11, beschrijft hoe werd gewerkt aan een consensus inzake de financiële crisis: ‘Het was de eerste keer dat de organisatoren op de laatste dag van het forum de deelnemers aan ateliers rond hetzelfde thema samenbrachten in thematische assemblees en die laatste dan ook nog eens in een assemblee van de assemblees. Bovendien waren veel ngo’ers naar Belém gekomen met de vaste wil om concrete eisen te formuleren. De crisis laat niet langer toe dat het WSF louter een debatforum is.
Daardoor was er ook tijdens het verloop al contact tussen verschillende thematische assemblees om te zien waar de raakpunten lagen. Tegen de voorlaatste dag hadden we al een tekst die door vier assemblees was gedragen. Daardoor konden we een oproep met concrete eisen en een actie-agenda laten goedkeuren door een belangrijk deel van de deelnemers. Niet door het WSF an sich, omdat dat gewoon niet kan. Nu zullen we proberen om die tekst nog door veel meer organisaties te laten goedkeuren.’
De tekst waar Zacharie het over heeft, roept op tot een vrij radicale hervorming van het geldwezen (zie www.choike.org/gcrisis). Opvallend is de oproep om wereldwijd voor dit “nieuwe model” te manifesteren vanaf 28 maart, in de aanloop naar de G20-top van rijke en opkomende landen, die begin april plaatsvindt in Londen.
Het Internationaal Vakverbond (IVV) heeft de tekst niet ondertekend, een aantal van zijn aangesloten vakbonden wel. Maar het IVV zal in elk geval mobiliseren rond de G20-top. ‘We waren al van plan iets te doen rond de G20 en de gesprekken in Belém hebben dat plan alleen maar versterkt’, beaamt Mathieu Debroux van het IVV. Het illustreert hoe het WSF processen kan stimuleren zonder ze te sturen.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Over de auteur

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.