Wereldbank lijdt aan beoordelingsoptimisme voor grootschaligdamproject

De omstreden Bujagali-dam op de Nijl moet 30 meter hoog worden en een
vermogen van 250 megawatt kunnen opwekken. De Wereldbank en de Afrikaanse
ontwikkelingsbank keurden leningen en bankgaranties ter waarde van 280
miljoen dollar goed. De rest van de totale kostprijs van 550 miljoen dollar
zou moeten komen van buitenlandse investeringen. Veelzeggend is dat de
Verenigde Staten en Groot-Brittannië hun exporteurs geen garanties willen
bieden voor investeringen in het project.

In tegenstelling tot wat de Bank beweert, blijkt uit officiële documenten
dat de dam niet de goedkoopste manier is om elektriciteit op te wekken in
Uganda, zo stelt het IRN in zijn rapport over hardnekkig
beoordelingsoptimisme, een oud zeer bij de Wereldbank. Kaderleden bij de
Bank geven de voorkeur aan met grote projecten omdat, wanneer ze een lening
kunnen loskrijgen voor een ambitieus project, een deel van die glorie
afstraalt op hun curriculum vitae en promotiekansen. De mensen die de
haalbaarheid van een project moeten beoordelen, laten zich daarom soms
verleiden tot niet te rechtvaardigen optimisme.

In de economische haalbaarheidsstudie stelt de Wereldbank voor Uganda een
economisch groeicijfer van 6,3 procent per jaar voorop. Maar een daling van
de prijzen voor ruwe grondstoffen zorgde in 2000 en 2001 voor een daling van
de groei tot respectievelijk 4 en 4,9 procent. Zelfs wanneer de economie
opnieuw aantrekt, is het volgens het IRN bijzonder twijfelachtig dat er
voldoende vraag zal zijn naar elektriciteit van de Bujagali-dam.

Het rapport brengt nog andere ongerijmdheden aan het licht in de cijfers van
de Wereldbank. Voor een ander energieproject in Uganda werd het aantal
elektriciteitsgebruikers in 2006 op 264.000 geschat. In het ontwerp voor de
Bujagali-dam is sprake van 396.000 verbruikers. Bovendien zijn er
kleinschalige alternatieven, die door de Wereldbank zelf worden gepromoot in
Kenia en Nicaragua maar in Uganda blijkbaar worden genegeerd. Volgens
milieuorganisaties is de landbouwbevolking in Oost-Afrika beter geholpen met
duurzame projecten voor geothermische energie, zonne- en windenergie.