Wereldbank probeert angel uit privatiseringsdebat te halen

Volgens de Wereldwatercommissie moet er op onze planeet de komende 20 jaar
180 miljard dollar per jaar worden geïnvesteerd in drinkwatervoorziening;
dat is 105 miljard meer dan wat de wereld nu jaarlijks voor dat doel
uitgeeft. Vooral de ontwikkelingslanden moeten alle zeilen bijzetten om
massa’s armen eindelijk van zuiver water te voorzien en op die manier een
belangrijke rem op hun vooruitgang weg te nemen. Volgens de Wereldbank zal
dat geld er alleen komen als regeringen en de gemeenschap die hun steunt,
hun aanpak veranderen. Juiste prijzen zijn een essentieel instrument om tot
een duurzaam drinkwaterbeheer te komen, argumenteert de Wereldbank in
‘Water - A Priority for Responsible Growth and Poverty Reduction: An Agenda
for Investment and Policy Change’. Openbare drinkwatermaatschappijen worden
een vat zonder bodem als ze hun diensten onder de kostprijs verkopen, en
private investeerders zullen maar over de brug komen als ze merken dat het
investeringsklimaat goed is en de markt aan transparante, voorspelbare en
evenwichtige regels beantwoordt.

Dit is geen pleidooi voor privatisering, benadrukt Ian Johnson,
vice-voorzitter voor Duurzame Ontwikkeling van de Wereldbank. Elk land moet
uitmaken welke mix van openbare en private initiatieven nodig is om zo
goedkoop mogelijk betrouwbaar drinkwater bij zoveel mogelijk armen te
krijgen. Volgens Johnson houdt de Wereldbank er geen privatiseringsideologie
op na - onze ideologie is op efficiëntie gericht.

Dat willen de critici van de Wereldbank niet geloven. Dit is onzin. De
Wereldbank promoot privatisering zo hard als ze kan, zegt Patrick McCully
van het International Rivers Network, een milieuorganisatie uit Californië.
Erger nog, de Bank streeft naar privé-participatie met openbare
waarborgen, gelooft hij - waardoor de consumenten volgens hem dubbel
bedrogen worden. Volgens de tegenstanders drijft de privatisering van de
drinkwaterdistributie de prijzen op en dreigen arme mensen helemaal van
zuiver water verstoken te blijven. Op plaatsen waar private
drinkwaterbedrijven niet voldoende winst maken, gooien ze er bovendien gauw
weer het bijltje bij neer.

De ware bedoelingen van de Wereldbank blijven verborgen, waarschuwen
activisten op het Wereldwaterforum, net als die van de Europese Unie. De EU
dringt aan op de privatisering van de drinkwatervoorziening in de
ontwikkelingslanden, zegt het Corporate Europe Observatory, een organisatie
die het doen en laten van grote Europese bedrijven volgt. De boodschap
wordt verpakt in retoriek over duurzame ontwikkeling, maar de kern is
Europese waterbedrijven toegang moeten krijgen tot winstgevende markten.

Momenteel controleren private ondernemingen nog maar vijf procent van de
drinkwaterdistributie in de wereld. Maar bedrijven als Suez, Vivendi Water,
Bectchel en Thames Water maken zich klaar voor de grote sprong voorwaarts
als de lidstaten van de Wereldhandelsorganisatie een akkoord zouden bereiken
over liberalisering van de handel in diensten.