Werkzoekenden moeten vrijwilligerswerk in het buitenland kunnen doen

Vrijwilligerswerk in het buitenland zit merkbaar in de lift. Het voorstel van Sabine de Bethune wil meer kansen geven aan zowel jongeren in de wachttijd als jonge en oudere werkzoekenden om vrijwilligerswerk te doen in het buitenland. “Het is de bedoeling om open kansen te creëren. Vrijwilligerswerk is waardevol, heeft een impact op de persoonlijke ontwikkeling en verhoogt de kansen op de arbeidsmarkt. Omwille van die waarden verdient het de steun van de overheid”, legt Sabine de Bethune uit via de telefoon.

Twee knelpunten

Vandaag zijn er in de werkloosheidsreglementering echter twee knelpunten die dat bemoeilijken. Voor jongeren die pas afgestudeerd zijn, wordt een periode van vrijwilligerswerk niet steeds gelijkgesteld met de verplichte wachttijd die het recht op een werkloosheidsuitkering voorafgaat. En werklozen hebben geen recht op een werkloosheidsuitkering wanneer ze vrijwilligerswerk aangaan in het buitenland, omdat ze dan niet beschikbaar zijn op de arbeidsmarkt. Het wetsvoorstel van Sabine de Bethune wil die knelpunten wegwerken.

Oplossingen

Het voorstel bevat een aanpassing op de federale wet van werkloosheidsuitkeringen en stelt twee maatregelen voor. Enerzijds wil de Bethune vrijwilligerswerk voor jongeren laten gelijkstellen met de wachttijd. Momenteel kan dat alleen wanneer jongeren in het kader van een stage of studie vier weken naar het buitenland vertrekken. Een langere periode betekent dat de Rijksdienst voor Arbeidsvoorzieningen (RVA) de wachttijd kan opschorten. Pas bij terugkeer naar België begint de wachttijd terug te lopen. Het voorstel zou ervoor zorgen dat de wachttijd van 233 dagen voor jongeren tussen 18 en 26 jaar gewoon doorloopt.
Anderzijds moeten werklozen drie maanden vrijwilligerswerk in het buitenland kunnen aangaan, terwijl hun werkloosheidsuitkering doorbetaald blijft. Dit is nu onmogelijk, omdat werkzoekenden “beschikbaar moeten zijn op de arbeidsmarkt”, stelt de Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding (VDAB). In sommige gevallen biedt het voorstel de mogelijkheid de termijn van drie maanden te verlengen, afhankelijk van de informatie over het project. “Vele vrijwilligersprogramma’s duren ook langer dan drie maanden, de werkloosheidsreglementering moet zich daarop afstemmen”, zegt de Bethune. 

Vrijwilligerswerk heeft ook een impact op de persoonlijke ontwikkeling en verhoogt de kansen op de arbeidsmarkt. We moeten de discriminatie van de werkloze wegwerken

Elitaire discriminatie

“Werkzoekenden hebben vaak geen perspectief meer op werk. Ze hebben nood aan een heroriëntering, en bijscholing of vrijwilligerswerk kan hen hierbij helpen. Vanuit de logica van de werkloosheid zijn de maatregelen dus wenselijk”, aldus de Bethune. Ook volgens Jobat hebben vrijwilligers een extra troef in handen door actief te blijven.
Bovendien zou de meerkost van de implementatie ‘nul’ zijn. “Dezelfde uitkeringen die anders in België worden betaald aan de werkzoekenden, worden nu ook betaald”, zegt de voorzitster van de senaatsfractie. Het voorstel loopt parallel met de gratis opleidingsprogramma’s die de VDAB aanbiedt aan werklozen, het enige verschil is dat het vrijwilligerswerk in het buitenland plaatsvindt.
Het wetsvoorstel werd 18 juni in overweging genomen in de Senaat. De tekst is neergelegd en moet nu zijn weg gaan door de Commissie en de Kamer. Volgende zomer kan het voorstel dus goedgekeurd op de tafel liggen.