Wetenschappers betwijfelen kwalleninvasie

De voorbije jaren duidden steeds meer mediaberichten op de opmars van de kwal. In 2009 heerste kapseisde een Japanse vissersboot toen de netten vol bleken te zitten met enorme kwallen. Ook Tunesische en Ierse vissers kampten met een kwallenplaag en elektriciteitsproducenten in onder meer Florida, Schotland en Israël moesten hun centrales stilleggen omdat kwallen de koelsystemen blokkeerden.

Al snel werd gesproken over de kwal als nieuwe heerser van de wereldzeeën. De dieren zouden profiteren van de enorme overbevissing in de oceanen en de klimaatverandering zou de wildgroei van kwallen ten goede komen. Maar nieuw onderzoek in het tijdschrift BioScience vindt geen bewijzen voor een aanhoudende opmars van de kwallen.

Geen bewijs

Hoofdonderzoeker Robert Condon van het Dauphin Island Sea Lab en zijn zestien medeauteurs vonden geen wetenschappelijk bewijs voor de wereldwijde opmars. Ze vermoeden dat de perceptie het gevolg is van meer wetenschappelijke aandacht en vooral fascinatie van de media voor het fenomeen. Een andere oorzaak is het gebrek aan wetenschappelijke gegevens over concentraties van kwallen in het verleden, waardoor het moeilijk is om een accurate vergelijkingen te maken.

Na onderzoek van onder meer fossielen komen de wetenschappers tot de conclusie dat spectaculaire opstoten van de kwallenpopulatie een normaal fenomeen zijn, die mogelijk in verband staan met natuurlijke klimaatcycli. In het verleden was daar echter minder aandacht voor.

Toch waarschuwen de auteurs voor de invloed van de mens op de kwallenpopulatie, en de gevolgen daarvan voor het mariene ecosysteem. Ze werken aan een omvangrijke nieuwe database die het mogelijk maakt om de trends op te pikken en het verband met menselijke activiteiten te bestuderen. Er is tot nog toe dan wel geen opmars van de kwal bewezen, klinkt het, maar dat wil niet zeggen dat die er niet kan komen.