WHO wil anti-retrovirale behandeling 3 miljoenhiv-patiënten tegen 2005

Het is nog niet eerder gedaan, maar niet onmogelijk, zo schatte Peter
Piot, de baas van UNAIDS, de slaagkansen van het initiatief in. Voor Piot is
het duidelijk dat het meeste geld van regeringen uit het Noorden moet komen
en dat het Zuiden, vooral Afrika, ervoor moet zorgen dat het
geneesmiddelenprogramma vlot kan worden geïmplementeerd. Beproefde methodes
zijn het opstellen van een behandelingsplan en een centraal inkoopbureau
voor medicijnen (zoals in Kameroen). Het recente akkoord over toegang tot
generische geneesmiddelen zonder eigen productiecapaciteit, een onderdeel
van de TRIPS-onderhandelingen bij de Wereldhandelsorganisatie WHO - schept
ook nieuwe mogelijkheden.

Een anti-retrovirale behandeling stelt aidspatiënten in staat opnieuw een
normaal leven te leiden en te gaan werken of naar school te gaan. De prijs
voor een behandeling is al gedaald van 10.000 dollar tot 350 dollar per
jaar, maar blijft onbetaalbaar voor arme mensen in ontwikkelingslanden die
moeten rondkomen met minder dan een dollar per dag. In zwart Afrika kan
minder dan 1 procent van de mensen die de behandeling nodig heeft ze ook
betalen. Ter vergelijking: in Latijns-Amerika en de Caraïben bedraagt dat
percentage meer dan vijftig procent.

Het strategische doel 3 tegen 5 is nog relatief bescheiden gegeven het
feit dat momenteel 5,5 miljoen aidspatiënten met een behandeling gediend
zouden zijn. Om het plan te verwezenlijken - kostprijs: 100 miljoen dollar
per jaar - moet volgens Piot in een hogere versnelling worden geschakeld. De
voornaamste hinderpalen zijn volgens de UNAIDS-baas een gebrek aan
infrastructuur, personeel en een te gecompliceerde behandelingsprocedure.

Het gebrek aan hospitalen, medisch materieel en goede wegen staan in veel
Afrikaanse landen een snelle behandelingscampagne in de weg. In die
omstandigheden is het niet verwonderlijk dat lokale dokters en verpleegsters
verhuizen naar de groenere weiden in Europa, de Verenigde Staten en het
Midden-Oosten wanneer de kans zich aandient. Tenslotte is de
anti-retrovirale behandeling erg begeleidingsintensief. We moeten op zoek
naar manieren om de medicijnen op een simpelere manier toe te dienen, aldus
Piot. Programma’s met vrijwillige begeleiders en zogenaamde buddies
leveren hier en daar goede resultaten op.

Matshidiso Moeti, regionaal raadgever voor de Wereldgezondheidsorganisatie,
waarschuwt ervoor de holistische benadering niet uit het oog te
verliezen: We moeten niet alleen zorgen voor medische behandeling, ook de
besmettingsratio moet naar beneden.