'Wij zijn na Irak aan de beurt'

Weinig regeringen hebben meer te verliezen bij een (pro-)Amerikaans bewind
in Irak dan de Syrische, en dat schemert door in de commentaren op de
jongste gebeurtenissen in de Irak-crisis. Ik ontken niet dat we bang zijn
van een oorlog in Irak, zegt Haitham al Killani, de voormalige
Syrië-ambassadeur bij de Verenigde Naties. In de regering leeft het idee
dat Syrië daarna aan de beurt is. Na een oorlog zal Syrië omringd zijn
door onsympathieke buren: in het zuiden Israël en Jordanië, in het noorden
Turkije en in het oosten Irak, zegt analist Nicola Naseef.

De angst om de volgende te zijn wordt gevoed door de in de VS vaak
verkondigde doctrine dat de val van Saddam voor een democratisch
domino-effect zal zorgen in het Midden-Oosten.

Eén van de promotoren van die doctrine is Richard Perle, de voorzitter van
de invloedrijke Defence Policy Board van het Pentagon. Zijn uitspraken over
Syrië worden in Damascus grondig ontleed. Perle laat er weinig twijfel over
bestaan: De Syrische president Bashar Assad zal behoorlijk wat moeten
presteren, niet alleen inzake hervormingen maar ook wat betreft het
opdoeken van terroristische organisaties en de teruggave van Libanon aan de
Libanezen. Dat is een niet mis te verstane verwijzing naar de Libanese
guerrillagroep Hezbollah. Syrië staat op de zwarte lijst van landen die
terroristische groeperingen steunen. Washington vindt dat Hezbollah daarbij
hoort. Syrië biedt ook onderdak aan de politieke leiders van de militante
Palestijnse groepen Hamas en de Islamitische Jihad, en enkele kleinere
seculiere groepen.

Veel Syriërs beschouwen de nakende oorlog tegen Irak als een voortzetting
van de imperialistische opsplitsing van de Arabische wereld na de
instorting van het Ottomaanse Rijk tijdens de eerste Wereldoorlog.
Frankrijk en Groot-Brittannië tekenden toen de huidige staatsgrenzen uit.

De dominodoctrine van Washington wordt weggelachen door de Syrische
intelligentsia. De overgrote meerderheid van de Syriërs gelooft eerder in
een omgekeerd scenario. In een enquête bij 2.620 mensen in vijf Arabische
landen (Egypte, Jordanië, Libanon, Marokko en Saudi-Arabië) stond 83,4
procent van de respondenten achter de veronderstelling dat een oorlog tegen
Irak het terrorisme zal aanwakkeren. Zo’n bevraging zou in Syrië
gelijkaardige resultaten opleveren.

Heel wat Syriërs geloven rotsvast dat de Arabische landen hun verdeeldheid
uiteindelijk zullen overwinnen om samen een vuist te maken tegen het
imperialisme, dat nu verpersoonlijkt wordt door George W. Bush. De
Amerikanen moeten weten dat bloed niet goedkoop is, zegt Mohammed Arafa,
een onderwijzer. De Irakezen en Arabieren zullen hun wraak krijgen, hoe
lang dat ook duurt. Onze geschiedenis is lang. We weten dat er nog andere
oorlogen volgen.