WTO: mislukking in Genève

De verschilpunten tussen gevestigde westerse machten (Verenigde Staten en EU) en nieuwe industrielanden als China, India en Brazilië waren opnieuw problematisch voor een goed verloop van de onderhandelingen.  Beide machtsblokken hielden vast aan hun standpunten in landbouwdossiers.  De VS willen meer toegang krijgen tot de markten van de opkomende economische machten.  China, India en Brazilië, die zich met een aantal andere sterke groeilanden uit de “Derde Wereld” hebben verenigd in de G20, weigerden echter hun importheffingen op landbouw-en industrieproducten te verlagen omdat ze vrezen dat hun landbouwers daarvan uiteindelijk het slachtoffer zouden worden. 
Van het Westen werd verwacht dat er grondig gesnoeid zou worden in de marktverstorende landbouwsubsidies. Deze subsidies staan eerlijke concurrentie in de weg omdat zij ervoor zorgen dat landbouwproducten uit de EU en de VS tegen lagere prijzen aangeboden worden op de wereldmarkt. De EU was naar Genève getrokken met een grote bereidheid om hieraan mee te werken -al bleek er in de loop van de onderhandelingen stevige verdeeldheid onder de EU-lidstaten. De VS van hun kant waren blijkbaar niet bereid om echt te praten over een vermindering van de subsidies aan katoenproducenten, maar dat dossier kwam uiteindelijk niet echt aan eindonderhandelen toe door de blokkade over het recht van ontwikkelingslanden de importheffingen op landbouwproducten op te trekken als er een plotse verhoging van de invoer zou plaatsvinden. Volgens het Chinese persagentschap zei China’s minister van Handel Chen Deming dat de eisen van de VS tot in de hemel reikten -en dus onverantwoord hoog waren.

18/20 toch onvoldoende

WTO-voorzitter Pascal Lamy ontkende op een persconferentie dat de Doha-ronde afgelopen is na de mislukte onderhandelingen. ‘We hebben dubbel zoveel bereikt in deze onderhandelingsperiode dan in de vorige WTO-conferenties’, zei Lamy tijdens de persconferentie. Van de twintig discussiepunten die op tafel lagen, waren er achttien waarbij de standpunten naar elkaar toegroeiden.  Pas bij het negentiende agendapunt brak de veer en werd het hele pakket alsnog afgewezen. 
De besluitvorming binnen de WTO vereist consensus van alle leden over alle onderhandelingspunten tegelijk. Dat betekent dat de vooruitgang op de achttien punten van Lamy voorlopig niet echt verzilverd kan worden in echt multilaterale handelsafspraken.
De Ministeriële Conferentie in Genève werd vooraf door kwaliteitskranten als de ‘gesprekken van de laatste kans’ bestempeld.  Voorstanders van de WTO wijzen er dan ook op dat de gevolgen van de mislukking zwaar wegen, zeker in de huidige mondiale economische teruggang. Pascal Lamy rekende al uit dat de mondiale economie jaarlijks zo’n 130 miljard dollar misloopt ten gevolge van tariefverminderingen die in deze onderhandelingsronde zouden gerealiseerd worden. Volgens Lamy zouden de ontwikkelingslanden tweederde van de voordelen krijgen, wat door critici van de WTO tegengesproken wordt.
Het falen van de WTO is ongetwijfeld een nieuwe deuk in de geloofwaardigheid van de organisatie en handelsexperts verwachten dat een akkoord tussen de 153 lidstaten nog jaren kan uitblijven.