"Zambianen kiezen voor meer transparantie"

Sata’s overwinning maakt een einde aan twintig jaar bestuur door de Beweging voor Meerpartijendemocratie (MMD), waar Sata eerder secretaris was. Sata stapte uit die partij en richtte in 2001 het Patriottisch Front (PF) op.

Reuben Lifuka, voorzitter van Transparacy International Zambia, een organisatie tegen corruptie, zegt dat de MMD zich aanvankelijk vooral richtte op diensten. “Mar mensen zijn nu niet meer alleen geïnteresseerd in wegen, waterbronnen, scholen en andere sociale diensten. Ze zijn ook geïnteresseerd in andere aspecten van bestuur. Ze willen weten hoe de overheid werkt. Verantwoording afleggen en transparantie zijn belangrijker geworden.”

Vrijdag werd bekend dat Sata (74) de verkiezingen had gewonnen met 43 procent van de stemmen. Hij liet negen kandidaten achter zich. Sata’s grote concurrent, president Rupiah Banda Banda van de MMD, haalde 36,1 procent van de stemmen. Hakainde Hichilema van de Verenigde Partij voor Nationale Ontwikkeling werd derde met 18,5 procent.

Onrust

Sata beloofde vrijdag in een toespraak meer werkgelegenheid. Ook ging hij in op de zorgen bij sommigen over het aantrekken van Chinese investeerders. Sata wil buitenlandse investeerders aantrekken, maar “die moeten zich houden aan de arbeidswetgeving in Zambia”, zei hij. Sata uitte in het verleden kritiek op Chinese investeerders in zijn land.

Afgelopen week was het in verband met de verkiezingen onrustig in sommige delen van de hoofdstad van Lusaka. Ook waren er protesten in Ndola en Kitwe, twee steden in de provincie Copperbelt. In Kitwe werd de Nakadoli Markt, die werk verschaft aan honderden plaatselijke bewoners, met de grond gelijk gemaakt. De politie gebruikte waterkanonnen en traangas om demonstranten te verjagen. 

Sommige banken sloten hun deuren vanwege het geweld. Ook Airtel Zambia, een service provider voor mobiele diensten, sloot tijdelijk zijn winkels in Copperbelt.