Zelfmoordterroristen steeds jonger

“Het is een relatief nieuw fenomeen”, stelt het pasverschenen rapport “Children and Armed Conflict” dat binnenkort wordt besproken in de VN-Veiligheidsraad. De auteurs beschrijven verschillende gevallen waarbij kinderen gebruikt worden bij zelfmoordaanslagen.
In februari 2007 blies een jongen tussen twaalf en vijftien jaar oud zich op in de Afghaanse stad Khost. Hij doodde een bewaker en verwondde vier mensen. In dezelfde stad werd een veertienjarige jongen met een bomvest betrapt toen hij een aanslag op de gouverneur van de provincie wilde plegen. In Irak blies een veertienjarige jongen op een fiets zich op bij een patrouille van de Iraakse politie in Haditha. Hij doodde drie politiemannen.

Problemen

Radhika Coomaraswamy, speciaal VN-gezant voor Kinderen en Gewapende Conflicten, zegt dat de zelfmoordaanslagen met kinderen een aantal specifieke vragen oproepen. Een eerste vraag is of zelfmoordterroristen “strijders” zijn zoals beschreven in de Conventie van Genève, die bepaalt hoe krijgsgevangenen behandeld moeten worden. Zijn potentiële zelfmoordterroristen “soldaten” en zijn de kinderen die bij de aanslagen betrokken zijn dan “kindsoldaten”?
“Ten tweede bepaalt resolutie 1612 van de VN Veiligheidsraad ondermeer dat we met militaire bevelhebbers actieplannen proberen af te spreken om kindsoldaten vrij te laten”, zegt Coomaraswamy. “Maar hoe kunnen we dat doen met zelfmoordterroristen of potentiële zelfmoordterroristen”?
Bovendien is de kans klein dat organisaties die zelfmoordterroristen gebruiken, zoals al-Qaida, in dialoog willen treden met de VN. “Kunnen we rond dit thema een dialoog opstarten met de taliban en anderen, en zullen de landen het toestaan?” vraagt ze zich af. “We kunnen enkel met toestemming van de betrokken regering een dialoog opstarten.”
Momenteel probeert de Afghaanse regering van president Hamid Karzai elke dialoog tussen internationale organisaties en de taliban te ontmoedigen. Vorige maand nog werden een onderhandelaar van de Europese Unie en een medewerker van de Verenigde Naties het land uitgezet omdat ze gesprekken hadden met de taliban.

Kindsoldaten

De studie van de VN, die ter sprake komt op de bijeenkomst van de veiligheidsraad op 12 februari, stelt dat er nog ongeveer 13 landen zijn waar de overheid of rebellen gebruik maken van kindsoldaten: Burundi, Tsjaad, Colombia, de Democratische Republiek Congo, Myanmar (Birma), Nepal, de Filipijnen, Somalië, Sri Lanka, Soedan, Oeganda, en sinds kort Afghanistan en de Centraal-Afrikaanse Republiek.
Het positieve nieuws is dat Ivoorkust, Liberia en Sierra Leone uit de lijst verdwenen zijn en dat de VN “vooruitgang boeken” in de demobilisatie van kinderen in Oeganda, Sri Lanka, Soedan en Myanmar.
Volgens Coomaraswamy zijn er wereldwijd nog zo’n 250.000 tot 300.000 kindsoldaten. Kinderen worden volgens haar ook steeds vaker gebruikt als menselijk schild, ondermeer door de taliban en andere rebellen in Afghanistan.