Superrijken spreken wel eens met hun poetsvrouw

Het is maar de vraag of dat ook gebeurd zou zijn moest in 2007-2008 de crisis niet zijn uitgebroken als gevolg van het wangedrag van de financiers en sindsdien de noodzaak van bezuinigen door politici als dé enig zaligmakende oplossing is gepropageerd en uitgevoerd. Het is hoedanook de verdienste van Piketty dat hij opnieuw aandacht heeft opgewekt voor de ongelijkheid en als dusdanig ook de discussie over een vermogensbelasting heeft aangewakkerd. 

Sindsdien is het aantal boeken dat over ongelijkheid is gepubliceerd, niet meer op twee handen te tellen. Ik neem er eentje van de stapel. Dat van Oxford-professor Danny Dorling over de superrijken, de 1% zoals ze tegenwoordig worden genoemd. Een cijfer van niemendal, want zelfs onder de rijken van deze wereld neemt de ongelijkheid toe. Maar ook onder die 1 % zelf neemt de ongelijkheid toe. Amper 85 onder die 1% verdienen samen zoveel als de helft van de wereldbevolking. 

Het boek gaat in hoofdzaak over de situatie in het Verenigd Koninkrijk (maar legt geregeld ook links naar de geglobaliseerde wereld). De immens rijken leven er geconcentreerd in de Londense regio. Daar ligt immers de befaamde/beruchte City, het hart van de financiële wereld. Het gaat hem niet alleen om Britten. Talloze Oost-Europese oligarchen, die hun fortuinen niet altijd op een propere manier hebben verdiend, hebben er zich gevestigd in de chique buurten. Idem voor de Indiase metaalmagnaat Laksmi Mital, eigenaar van verschillende staalbedrijven in ons land.

Het scherpe contrast tussen rijk en arm zoals dat vandaag bestaat, zou de wereldberoemde Britse auteur Charles Dickens (1812-1870) ontegenzeggelijk van pas gekomen zijn als decor voor zijn literaire personages.

Eigenlijk is de boodschap van Dorling is de eenvoud zelve. Hij toont aan dat die ongelijkheid niet alleen gaat over de toenemende kloof tussen arm en rijk, maar vooral ook over de gevolgen ervan in het leven van alledag. Een eenvoudig voorbeeld, waar we misschien zelf maar weinig bij stilstaan: ‘De rijken baden in weelde, maar hebben nauwelijks of geen intens contact met degenen die het met minder moeten stellen. Tenzij met hun poetsvrouw.als die voor een habbekrats de achtergelaten troep in de riante woning mag komen opkuisen.’ 

Op www.versobooks.com kun je een pittig interview met Dorling bekijken dat is uitgezonden door het BBC-programma Hard Talk, het allerbeste in zijn soort.

Danny Dorling, Inequality and the 1%, Versobooks, Londen, 234 blz.