Enkele gedachten bij het succes van de Belgische nationale voetbalploeg

De Rode Duivels en de toekomst van België

© Lina Lapage / De Living / De Kantinsky

Eendracht maakt macht, kan ook in een diverse samenleving

Zou Bart De Wever lastig lopen in deze hoogtijden van Belgische voetbaleuforie? Het zou kunnen. Als voorzitter van een partij die het uiteenvallen van België nastreeft – De Wever voorspelt het net niet – is elke massale demonstratie van verbondenheid met dit stervende land in zekere zin storend. Omdat het de eigen overtuigingen toch wat lijkt te relativeren.

Kunnen mensen zich dan toch verbonden voelen met de voetbalploeg van een land dat eigenlijk geen land is? Een land dat ten dode is opgeschreven? Van Aarlen tot Oostende wapperen alvast de Belgische vlaggen. Het is dus voor veel Belgen kennelijk nog altijd heel goed mogelijk zich op een of andere manier verbonden te weten met Belgische symbolen.

Redenen van verbondenheid

Vraag is dan natuurlijk: waarom voelen mensen zich eigenlijk verbonden? Waarom spreken we van ‘wij’ als we over de Rode Duivels spreken? Daar zal de massieve mediacampagne – de immense aandacht van de massamedia voor het WK Voetbal – zeker voor iets tussen zitten. Mensen worden in zekere zin dagelijks aangezet tot het meeleven met de Duivels.

Media zetten mensen dagelijks aan om mee te leven met de Duivels

Ongetwijfeld speelt ook mee dat ‘onze’ ploeg aantrekkelijk voetbal speelt. Geen enkele ploeg maakte zoveel doelpunten. Bovendien maakten wij, in tegenstelling tot bijvoorbeeld Engeland, het leeuwendeel van ‘onze’ goals niet uit stilstaande fases maar uit ‘ons’ vloeiende spel.

Ik heb enkele keren in een herberg naar matchen van de Belgen gekeken en dat is dus echt een emotionele ervaring: samen mee trillen met elke beweging op het veld, met het wel en wee van ‘onze’ jongens. Een rollercoaster. Ik vermoed dat het herhaaldelijk samen kijken en samen beleven van dergelijke spanning en de uiteindelijke overwinningen op zich al de dynamiek en verbondenheid vergroten. Een emotioneel mechanisme dat zichzelf versterkt.

Ik ben proMO*

 

Steun ons unieke non-profit mediaproject en word proMO*.

Je ontvangt ons magazine en geniet van een pak andere voordelen

Je maakt MO* mee mogelijk en steunt ons in onze missie.

Voor € 4,60/maand of € 60/jaar.

Ik word proMO*

Mochten we wereldkampioen worden, dan is het meer dan een halve eeuw geleden dat een echt klein land – van Uruguay in 1950 - dat nog heeft klaargespeeld. Het is dus echt wel heel speciaal. Dat is echt wel iets om fier op te zijn en succes trekt natuurlijk aan. Daar willen mensen zich graag mee verbinden. Op dat moment wordt België een merk van excellentie. Da’s eens iets anders dan een stervend land.

Op dat moment wordt dat stervende land België een merk van excellentie.

Daarom is er dus ook nog België. Belgium speelt wel degelijk een rol. Het is niet dat we een persoonlijke band hebben met deze groep miljonairs-voetballers. Deze vlot voetballende en diverse ploeg vertegenwoordigt het land België en blijkbaar vinden veel mensen dat ze op een of andere manier bij dat land horen. Het land dat ons ons paspoort geeft, een land met een bepaald grondgebied, een leger, een sociale zekerheid, een gedeelde geschiedenis ook. Blijkbaar is het voor heel veel mensen mogelijk om zich verbonden te voelen met de voetbalvertegenwoordigers van dat land.

En toch belichamen de Duivels een Belgische toekomst

Natuurlijk verandert zo’n eruptie van voetbalgekte niet de diepere tendensen die de voorbije decennia hebben geleid tot het langzame uit elkaar drijven van België: het gebrek aan een gemeenschappelijke taal die een democratische gemeenschap kan schragen en de sociaaleconomische verschillen die leiden tot ergernissen over te grote solidariteit van het rijkere gewest met het armere gewest.

Toch zijn de Rode Duivels op meerdere vlakken een voorafspiegeling van wat het België van de toekomst zou kunnen worden.

Taalkundig fungeren de Duivels al als het België van de toekomst: de voertaal is Engels.

De Belgische toekomst zal meertalig zijn, met het Engels als noodzakelijke voertaal, hoopt filosoof Philippe Van Parijs in zijn boekje Belgium, een utopie voor onze tijd.

De voertaal bij de Duivels is alvast al Engels. Logisch want de bondscoach is een Spanjaard die noch Frans, noch Nederlands spreekt. Een aantal Duivels – en zeker die met een migratiegrond - openbaren zich op dat vlak als echte Belgen van de toekomst (en van het verleden), verbazende polyglotten die vlot meerdere talen spreken. Kompany gaf een persconferentie in het Frans, Nederlands, Engels en Duits. Lukaku voegde er nog Portugees aan toe!

De Duivels zijn ook door hun etnisch-culturele diversiteit in zekere zin een voorafspiegeling van het België van de toekomst. De helft van de vaste elf heeft een migratieachtergrond. En dat is niet anders voor de 23. Dat is precies hoe de klasjes in onze lagere scholen in onze steden er tegenwoordig uitzien. Het mag dus niet verbazen dat ik dezer dagen Belgische vlaggen zie wapperen op Turkse pittazaken en dat gekleurde medemensen zich enthousiast tooien in roodgeelzwart.

Het verbaast niet dat gekleurde medemensen zich enthousiast tooien in roodgeelzwart

De Duivels demonstreren dat je ook kan excelleren met een nationale ploeg met meerdere talen en culturele gevoeligheden. In deze tijden van groeiend nationalisme en toenemende xenofobie is onze ploeg haast een statement. Alvast op voetbalvlak lijkt de door sommigen zo gehate ‘multikul’ een pluspunt of toch zeker niet het nadeel dat velen erin zien. Meer zelfs: het is opvallend hoe goed de sfeer is in de ploeg en hoe de grote ego’s zich opofferen voor elkaar. De spits die liever de bal doorlaat om de collega in een betere positie een zekere goal te laten maken, staat symbool voor die opofferingsgezindheid die een sterke samenhang verraadt. Eendracht maakt als het ware macht. De Belgische slogan is blijkbaar ook haalbaar in een superdiverse ploeg.

De Rode Duivels kunnen dus door hun diversiteit fungeren als een symbool van dat superdiverse België van de toekomst. België is het land dat altijd al op de breuklijnen van culturen en subculturen heeft gelegen, en dus divers was. Daarom leverde het als Europa-in-het-klein haast vanzelfsprekend de hoofdstad van de EU en werd het als diplomatieke hub nog diverser. Maar daarom was het ook getekend door de tegenstellingen tussen Vlamingen en Franstaligen en kreeg het die zeer complexe structuur om het land vreedzaam samen te houden.

Voor veel Belgen met een migratieachtergrond leven de oude tegenstellingen niet meer: de ‘troubles’ zijn niet ingekerfd in het geheugen van hun families. De nieuwe spanningen tussen allochtonen en autochtonen zijn voor velen onder hen des te reëler.

De Duivels kunnen symbool staan voor een België dat succesvol omgaat met diversiteit. De oude en de nieuwe diversiteit. Dat is iets waar veel allochtone landgenoten zich kennelijk gaarne mee verbinden. Het is geen toeval dat de Stromae’s en Kompany’s van deze wereld tot de gekendste Belgofielen behoren. Samenwerken in diversiteit kan succesvol zijn, maar er moet hard aan gewerkt worden. Zoals de Rode Duivels.

 

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2770   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Over de auteur

Met de steun van

 2770  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.