Meester Olaf toont de weg

‘Vlaamse regering laat na haar burgers de klimaatwaarheid te vertellen’

Deutsche Bundesbank (CC BY-NC-ND 2.0)

Scholz maakt van elke staalarbeider en elke werknemer in de chemie een potentiële aanhanger van windenergie. Het gaat immers ook om hun toekomst.

De vergroening van de zware industrie vergt immense investeringen die de burger niet onberoerd zullen laten. Dat de Vlaamse regering hier nauwelijks over communiceert is vragen om verzet, schrijft MO*redacteur John Vandaele. Zeg dat de industrie het gezegd heeft. 

Wie de Duitse kanseliersverkiezingen volgt stelt vast dat Olaf Scholz, de sociaaldemocratische kandidaat en intussen de favoriet, ook bezig is met ‘educatie’, hoe oubollig die term in onze van marketing doortrokken samenleving ook mag klinken. Keer op keer herhaalt Scholz dat Duitsland tweehonderd jaar lang zijn zware industrie liet draaien op steenkool, olie en gas, en dat dit over 25 jaar moet stoppen. Schluss.

Telkens weer onderstreept hij dat dit een nooit vertoonde overgang is: die houdt in dat alleen al de Duitse chemie evenveel groene stroom nodig heeft als het huidige Duitse stroomverbruik. En dat het dus niet langer kan dat de vergunning voor een windturbine gemiddeld zes jaar duurt. ‘Dat moet in zes maanden kunnen. Anders lukt het niet.’ Zo maakt Scholz van iedere staalarbeider en iedere werknemer in de chemie een potentiële aanhanger van windenergie. Het gaat immers ook om hun toekomst.

Blijf op de hoogte

Schrijf je in op onze nieuwsbrieven en blijf op de hoogte van het mondiale nieuws
Eigenlijk zegt Scholz daarmee niks nieuws. De Europese industrie zegt hetzelfde. Vorig jaar zei Charles de Lusignan, woordvoerder van Eurofer, in MO* dat we per jaar 400 terawattuur hernieuwbare energie nodig hebben om de huidige hoeveelheid staal zonder steenkool te produceren. Dat is de totale stroomproductie van Frankrijk.

Marco Mensink, directeur-generaal van de CEFIC, de vereniging van de Europese chemische industrie, verklaarde dat voor de transitie van alle energie-intensieve industrieën samen vijf keer de huidige stroomproductie van Duitsland nodig is. In hernieuwbare energie welteverstaan. We hebben dus massaal veel groene stroom nodig.

Hebt u leidende Vlaamse politici, ministers zeg maar, dat al horen verkondigen? Met klem en aanhoudend? En wijzend op de noodzaak van een beleid om voluit wind- en zonnekracht te produceren? Ik niet. Nochtans vergt het ook bij ons makkelijk zes jaar om een vergunning te verwerven voor een windturbine. Je kan de procedure eindeloos lang rekken door telkens nieuwe argumenten aan te voeren. ‘Het zou enorm helpen mochten klagers genoodzaakt zijn alle rechtsmiddelen in één beroep te bundelen, zodat ze geen carrousel op gang kunnen houden,’ aldus Dirk Van Evercoren, directeur van de Organisatie Duurzame Energie.

Het lijden van de leidingstraat

Zo’n gebrek aan communicatie over wat ons te doen staat heeft gevolgen, onderstreepte Mensink. ‘Communicatie hierover is meer dan belangrijk. Zowel de overheid als de industrie moet daarachter staan. Alleen zo zullen we van de samenleving een “license to operate” krijgen.’ Ik zou zelfs zeggen: de samenleving moet erachter staan. En dat gebeurt niet zomaar.

Mensink benadrukt immers terecht dat deze transformatie niet onzichtbaar zal blijven: de productie van immens veel hernieuwbare energie en de bouw van nieuwe infrastructuur zal de Europese burger opvallen. Dan is het nuttig dat die burger zich betrokken voelt bij dat project, dat hij weet waarom de dingen gebeuren.

De samenleving moet erachter staan. En dat gebeurt niet zomaar.

Ik moest aan dit alles denken bij de aanpak van het dossier van de zogenaamde leidingstraat, het pijpleidingencomplex dat de Antwerpse haven met het Duitse Ruhrgebied moet verbinden en dat dwars door natuurgebieden, landbouwzones en zelfs woningen loopt. De eerste keer dat ik ervan hoorde was op de radio en het ging over het verzet tegen dat project. Ik herinner me dat ik me krampachtig afvroeg waarom de leidingstraat er moest komen, maar daarover werd met geen woord gerept.

Ook later bleef dat in mist gehuld. Alleen toen journalisten aandrongen, kregen ze van de chemische industrie te horen dat de leidingstraat ‘wel een cruciale rol zal spelen in de energietransitie’. Onze overheden die alles zullen bekostigen, zijn zo mogelijk nog terughoudender. Tja, hoe wil je mensen overtuigen dat dit een goede zaak is als je niet eens het nut ervan – in de strijd tegen de opwarming – kan of wil aantonen.  

Democratie en klimaat

De Europese zware industrie heeft gelijk als ze in haar Masterplan voor de overgang van de energie-intensieve industrieën naar klimaatneutraliteit schrijft dat ze niet alleen mag worden gelaten, geklemd tussen van bovenaf opgelegde normen en de oppositie van lokale gemeenschappen. ‘Het is de plicht van politici om op alle niveaus de noodzaak van de verandering uit te leggen,’ lezen we.

Juist, maar dan moet de industrie zelf duidelijk zijn over haar plannen, althans veel meer dan het geval is in de leidingstraat. Even belangrijk is dat de burger het gevoel heeft dat hij daar zelf mee vorm aan heeft gegeven – lees: transparantie en overleg over hoe we als Vlaamse samenleving dit immense project aanvatten en uitvoeren. En het draagvlak zal nog groter zijn als we er zelf beter van worden: als de overheid investeert, moet de Vlaamse gemeenschap daar ook zelf mee de vruchten van plukken. 

Ik ben proMO*

 

Steun ons unieke non-profit mediaproject en word proMO*.

Je ontvangt ons magazine en geniet van een pak andere voordelen

Je maakt MO* mee mogelijk en steunt ons in onze missie.

Voor € 4,60/maand of € 60/jaar.

Ik word proMO*

Ook de milieubeweging kan niet zomaar van leer trekken tegen élke verlichting van vergunningsprocedures. Voor klimaatinvesteringen is zo’n verlichting immers wel aangewezen. Je kan niet aan de ene kant zeggen dat de strijd tegen opwarming dit decennium móét gebeuren en tegelijk voor elke windturbine zes jaar procederen faciliteren.

Ten slotte is er de politiek die de ‘plicht om de noodzaak van de verandering uit te leggen’ in Vlaanderen niet al te enthousiast op zich neemt, bang dat het stemmen kan kosten als je bijvoorbeeld pleit voor meer windmolens. Het is kennelijk aangenamer af en toe in De Ideale Wereld op te draven. Nochtans heeft Vlaanderen veel zware industrie. Die willen we behouden, maar dan moet je ook het verhaal durven te brengen van wat daarvoor nodig zal zijn en iedereen zal water bij de wijn moeten doen.

Zou het niet wenselijk zijn dat de overheid alle belanghebbenden (industrie, milieubeweging, vakbonden, experten etc.) bijeenbrengt, zodat ze samen kunnen onderzoeken en beslissen hoe we deze grootse uitdaging aangaan? Zou het echt niet haalbaar zijn om in het licht van de grootste bedreiging in decennia, of misschien wel in eeuwen, het wantrouwen en de koudwatervrees te overstijgen en samen een nieuw project van de (Vlaamse) grond te krijgen? Is dat niet de beste (en enige) manier waarop een moderne democratie zo’n immense taak tijdig voor elkaar kan krijgen?

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Over de auteur

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.