VS houden zorgen over Jemen, ondanks staakt-het-vuren

Washington wil dat de regering van president Ali Abdullah Saleh topprioriteit maakt van het bestrijden van Al Qaeda op het Arabische Schiereiland (AQAP). Deze terroristische beweging zou achter de mislukte aanslag op Eerste Kerstdag op een Amerikaans vliegtuig hebben gezeten. De VS geven Jemen tientallen miljoenen dollars om de strijd aan te gaan met AQAP.

De VS willen dat Saleh ook meer aandacht besteed aan corruptiebestrijding en economische ontwikkeling, hoewel de hulp op die terreinen aanzienlijk minder is.

Onevenwichtig

 
Het grote verschil tussen de Amerikaanse militaire en niet-militaire hulp is voor deskundigen in de VS een bron van chronische frustratie. Zij waarschuwen al lange tijd dat extremisme in Jemen niet uitgeroeid kan worden zonder vergaande politieke en economische hervormingen.
 
“Momenteel overschrijdt de financiële steun voor militaire en veiligheidsdoeleinden de humanitaire hulp veruit”, zegt Christian Boucek, expert van de Carnegie Endowment for International Peace. Hoewel hij blij is met de wapenstilstand, verwacht hij dat de huidige strategie op lange termijn niet effectief zal zijn als het gaat om het bereiken van veiligheid en stabiliteit.
 
Minister van Buitenlandse Zaken Hillary Clinton prees het nog wankele, vier dagen oude staakt-het-vuren gisteren (maandag) tijdens een bezoek aan Qatar, de eerste stop tijdens een kort bezoek aan de Golf. Clinton bezoekt ook Saoedi-Arabië. Ze zei echter bezorgd te zijn over de humanitaire situatie in Jemen, waarmee ze onder meer doelde op de ongeveer 250.000 Jemenieten die ontheemd raakten door de gevechten.

Die boodschap zal Clinton waarschijnlijk ook overbrengen aan haar gastheren in Riyad. Saoedi-Arabië is met twee miljard dollar hulp per jaar de belangrijkste donor voor Jemen.

Afleiding

 
Saoedi-Arabië beschuldigt Iran ervan de Houthi’s, die behoren tot een sjiitische sekte, te steunen. Het land raakte in november betrokken bij de gevechten, toen rebellen de grens overstaken, een grenswacht doodden en het gebied kort bezetten.

Ondanks een stevig tegenoffensief, doodden de Houthi’s meer dan 130 Saoedi’s. Ze namen tenminste vijf Saoedi’s gevangen. Een van hen werd maandag vrijgelaten.

De Houthi-opstand wordt alom gezien als een dure afleiding voor de Jemenitische regering en het leger, die, in de ogen van Washington, hun aandacht meer zouden moeten richten op het bestrijden van AQAP. Deze terroristische organisatie werd vorig jaar opgericht door Al Qaeda-sympathisanten in Saoedi-Arabië en Jemen.

Tussen 2000 en 2003 werd Al Qaeda in Jemen grotendeels gedecimeerd met behulp van het Amerikaanse leger en de inlichtingendiensten. Dit gebeurde nadat zeventien Amerikanen werden vermoord op de USS Cole, die voor anker lag bij Aden.

Na een beruchte gevangenisuitbraak in 2006 en de instroom van Saoedische rekruten en Iraakse en Afghaanse oorlogsveteranen, werd Al Qaeda in Jemen echter weer een kracht van betekenis. De beweging slaagde erin allianties op te bouwen met enkele belangrijke mensen in Jemen en conservatieve soennitische stammen, vooral in het zuiden en oosten van het land.