VS kunnen Syrië niet losweken van Iran

Barack Obama verlengde donderdag (8 mei) de sancties tegen Syrië met een jaar. Ze waren nog door George W. Bush ingesteld en hadden normaal gisteren (maandag) moeten eindigen.
Als redenen om de sancties te verlengen noemde Obama de Syrische steun aan terroristen, de wapenprogramma’s van het land en het “ondermijnen” van de Amerikaanse doelstellingen in Irak.

Druk topoverleg

De verklaring kwam er na een week van druk topoverleg in de Syrische hoofdstad Damascus. Eerst ging de Iraanse president Mahmoud Ahmadinejad er op bezoek. Vervolgens kwamen er twee Amerikaanse topgezanten langs, diplomaat Jeffrey Feltman en Daniel Shapiro van Obama’s Nationale Veiligheidsraad.
Syrië is een van Irans belangrijkste bondgenoten in de regio. De VS willen Syrië graag losweken van Iran maar door Obama’s beslissing lijkt dat doel weer een stap verder weg.
De verlenging lijkt het status-quo te versterken. “Het toont ons dat Washington nog steeds gelooft dat het Syrië economisch bij de keel moet houden om toegevingen af te dwingen, ondanks de retoriek van een ‘nieuwe relatie van de VS’ met landen in het Midden-Oosten”, schreef professor Joshua Landis van de Universiteit van Oklahoma op zijn blog Syria Comment.
“De Syriërs hoopten op een weggevertje van Obama. Maar dat is duidelijk niet het geval”, zegt Landis aan IPS. “Het is zeer duidelijk dat Washington iets terugwil voor zelfs maar de kleinste toegeving. In zekere zin wil Washington dat Syrië als eerste een teken van verandering toont.”

Transport van terroristen

Of Syrië zelf toegevingen doet, is maar de vraag. Zowel The Washington Post als het Franse persbureau AFP berichtten deze week dat het transport van militanten en terroristen naar Irak via Syrië weer is hernomen.
Bovendien hielden president Ahmadinejad en zijn Syrische collega Basher Al Assad vorige week een uitdagende persconferentie waarop ze hun steun herhaalden aan Palestinijnse groepen als Hamas en het Libanese Hezbollah. De VS zien Hamas en Hezbollah als terreurgroepen.

Golan blijft twistpunt

Ook het water tussen Syrië en Israël blijft diep. Een van de twistpunten blijft de Golanvlakte, die Israël sinds de Zesdaagse Oorlog in 1967 bezet houdt.
Onder de vorige premier, Ehud Olmert, waren er gesprekken met Syrië, met Turkije als bemiddelaar, maar die werden bruusk afgebroken door Israëls drie weken durende offensief tegen Gaza. De huidige premier Netanyahu zei vorige week dat hij van plan is op de Golan te blijven om “een strategisch voordeel te behouden in geval van een militair conflict met Syrië.” Dat maakt de hervatting van vredesgesprekken tussen beide landen onwaarschijnlijk.