Oost-Jeruzalem verliest steeds meer Arabische inwoners

Volgens cijfers van de Israëlische regering trok het ministerie van Binnenlandse Zaken in 2006 van 1.363 Arabische inwoners van Oost-Jeruzalem het permanente verblijfsstatuut in. Dat statuut geeft de 250.000 Arabieren in Oost-Jeruzalem bijna alle rechten die Israëlische burgers genieten. Ze mogen stemmen bij lokale verkiezingen, kunnen werken in Israël en hebben recht op sociale zekerheid en openbare gezondheidszorg.
Israël annexeerde Oost-Jeruzalem in 1967, een beslissing die nooit werd erkend door de internationale gemeenschap. De Arabische inwoners konden Israëlisch staatsburgerschap aanvragen, maar de meesten deden dat niet. Dat hield immers in dat ze trouw zouden zweren aan de Israëlische staat en een eventuele andere nationaliteit opgaven.
Israëlische mensenrechtenorganisaties vinden dat hun regering bijzondere terughoudendheid aan de dag moet leggen tegenover de inwoners van Oost-Jeruzalem omdat de stad nog altijd omstreden is. De Palestijnen zien Oost-Jeruzalem als de hoofdstad van hun toekomstige onafhankelijke staat. Israël eist de soevereiniteit over de hele stad op, maar de Arabische inwoners van Oost-Jeruzalem stemmen daar niet mee in. Omwille van dat dilemma “moet Israël die mensen behandelen alsof het volwaardige burgers zijn”, vindt Sarit Michaeli van de Israëlische mensenrechtenorganisatie B’Tselem.
Maar dat doet de Israëlische regering niet. In 1988 oordeelde het Israëlisch Hooggerechtshof dat het permanente verblijfsstatuut uitdooft als de begunstigden zich langere tijd niet in Oost-Jeruzalem ophouden. In 1996 begon Israël massaal het statuut te ontnemen aan Arabische inwoners van Oost-Jeruzalem die naar de Westelijke Jordaanoever of naar het buitenland waren getrokken om daar te wonen of te werken. In 1997 verloren zo 1.097 Arabische inwoners hun rechten. Vanaf 2000 begon Israël weer meer soepelheid aan de dag te leggen en gaf het zelfs enkele honderden Arabieren hun statuut terug. In 2003 verloren nog maar 272 inwoners hun statuut, in 2005 daalde het aantal verder tot 2005.
Nu lijkt de Israëlische regering weer voor de harde aanpak te kiezen. Volgens Michaeli voert Israël een politiek van “stille overplaatsing”. Daarmee zou ze het aandeel van de Arabieren in de bevolking van Jeruzalem willen terugschroeven.
Volgens het ministerie van Binnenlandse Zaken is het beleid niet gewijzigd. Van Shalom Benamo, een hoge ambtenaar van het ministerie van Binnenlandse Zaken, hoorde B’Tselem dat de mensen die hun permanent verblijfsstatuut verloren, geëmigreerd waren en een vreemde nationaliteit hadden verworven of al minstens zeven jaar buiten Jeruzalem leefden.