Zelfs Peruaanse statistieken negeren indianen

Telt Peru negen of twaalf miljoen indianen? De meest recente bevolkingsstatistieken bevatten geen actuele gegevens over de inheemse bewoners van het land. In een schaduwrapport aan de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO) legt een twintigtal mensenrechtenorganisaties en inheemse gemeenschappen het verband met een reeks wantoestanden van vervuiling door mijnbedrijven, miskenning van landrechten en sterilisatie zonder fatsoenlijke informatie vooraf.
Het rapport is niet mals voor de Peruaanse overheid. De nieuwe Peruaanse president Alan García heeft steun beloofd aan inheemse familieboerderijen en micro-ondernemingen, maar de mensenrechtengroepen vragen eerst en vooral aandacht voor een grotere uitdaging: de miljoenen inheemsen die te lijden hebben onder mijn- en oliebedrijven. Het schaduwrapport verwijt de regering dat ze voorrang geeft aan mijnbouw en oliewinning boven een gezonde leefomgeving en respect voor landrechten.

“In Peru zijn de inheemsen de armsten van de armsten, de mensen die zelfs geen identiteitskaarten hebben, de meest achtergestelde mensen”, zegt Wilfredi Ardito. Hij staat aan het hoofd van de werkgroep inheemse volkeren van het Nationale Coördinatiecomité voor de Mensenrechten dat het schaduwrapport opstelde.

Negen of twaalf miljoen indianen?

De eerste klacht is dat er zelfs geen actuele cijfers bestaan. De laatst beschikbare officiële cijfers dateren van 1993. Volgens de toenmalige volkstelling leefden er net geen negen miljoen mensen van inheemse afkomst in Peru, en dan vooral in de hoogvlakten. Maar nu zouden al meer dan twaalf van de achtentwintig miljoen Peruanen van zuiver indiaanse afkomst zijn - de meeste Quechua’s. Daarmee zou 45 procent van de Peruanen tot de groep van de inheemsen behoren. De rest van de bevolking heeft een gemengde afkomst, en zo’n vijftien procent is van louter Europese origine.

Hoewel de Peruaanse wet dit verplicht, heeft de census van 2005 de gegevens over inheemse volkeren en hun problemen niet geactualiseerd. Zonder juiste statistieken is het moeilijk een beleid ten voordele van inheemsen te voeren, stellen de Peruaanse mensenrechtenorganisaties.

Ze klagen ook het gebrek aan transparantie van de Peruaanse overheid aan. Sinds Peru in 1994 net als 16 andere landen de Conventie voor Inheemse Volkeren van de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO) ratificeerde, moet de overheid geregeld rapporten indienen over de vorderingen met het systeem van speciale beschermingsmaatregelen voor inheemsen waartoe de conventie verplicht. Peru heeft zijn rapporten nooit openbaar gemaakt. Daarom stelde de mensenrechtenorganisaties en inheemse gemeenschappen zelf een rapport op. Dat werd al op 29 september overgemaakt aan de IAO, en deze week officieel voorgesteld.

Het schaduwrapport geeft een reeks concrete voorbeelden van mistoestanden. Het eerste is de vervuiling door oliebedrijven Occidental Petroleum uit Californië en Pluspetrol Norte uit Argentinië in de noordelijke jungleregio Loreto. Het schaduwrapport verwijst naar een studie door het Peruaanse Ministerie van Gezondheid in mei van dit jaar dat bevestigt dat plaatselijke Achuarindianen - en vooral de kinderen - teveel cadmium en lood in hun bloed hebben. De mensen hebben last van huidproblemen en hebben soms geen andere keus dan het door afval van de oliebedrijven vervuilde water toch te drinken. Het Ministerie van Energie en Mijnbouw bevestigt dat er over heel Peru 850 mijnen zijn die milieuschade hebben veroorzaakt. De meeste bevinden zich in inheemse territoria.

De mijnbedrijven beweren dat de schade van voor 1993 stamt, toen er nog geen adequate wetgeving was, maar volgens het schaduwrapport is de bescherming ook nu nog onvoldoende. Internationale normen worden niet geëerbiedigd en plaatselijke gemeenschappen niet geraadpleegd.

Sterilisatie

Het schaduwrapport verwijst naar de wet uit augustus 2005 die de Uro-indianen aan het onder toeristen beroemde Titicacameer hun recht op het land ontneemt. Het zegt dat er uiterst weinig vooruitgang werd geboekt met de beloften voor tweetalig en intercultureel onderwijs. De volkstelling van 1993 wees uit dat maar 2,5 procent van de inheemsen toegang hadden tot hoger onderwijs, en zelfs van die groep rondt meer dan de helft die studies niet af. Het zegt ook hoewel de guerrilla van het Lichtend Pad vrijwel van de kaart is geveegd, overblijvende cellen nog steeds inheemse mensen doden en rekruteren. Dat bleek ook al uit een studie van de Noorse Vluchtelingenraad uit 2004.

Ten slotte gaat het rapport ook in op de klacht van meerdere vrouwen uit de inheemse gemeenschap Peublo Nuevo, in de oostelijke Amazoneregio Ucayali. Zij zeiden in april dat ze gesteriliseerd werden in het plaatselijke gezondheidscentrum zonder dat ze vooraf waren ingelicht over de aard van de ingreep en de risico’s die ermee gepaard gingen. Vier vrouwen liepen ernstige infecties op omdat ze na de ingreep meteen hun gewone activiteiten hadden opgenomen. Ze wisten niets over de noodzakelijke postoperatieve zorg en rust.

De getuigenis van de vrouwen werd opgetekend door de ngo Vrede en Hoop, die de eerste versie van het schaduwrapport opstelde. Volgens hen gaat het niet om een geïsoleerd incident.

In een reactie zei het hoofd van het Nationale Instituut voor Ontwikkeling van Andes-, Amazone- en Afro-Peruaanse Volkeren dat hij bij de volgende bijeenkomst zal voorstellen dat de overheidsrapporten over inheemse volkeren aan de IAO openbaar worden gemaakt. “We zijn ons bewust dat we een schuld hebben af te lossen aan de zuidelijke jungleregio”, zei hij verder. Hij wijst op het overheidsprogramma Sierra Exportadora waarmee inheemsen hulp krijgen bij de productie van twintig verschillende landbouwgewassen voor de export.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.