VS streven naar versteviging ad hoc allianties binnen NAVO

De NAVO-top in Praag moest ook deze keer in het teken staan van het
terrorisme. In Praag zal de NAVO een groot pakket nieuwe maatregelen
ontplooien om het terrorisme te bestrijden, kondigde NAVO-baas George
Robertson vorige week al aan. De Amerikaanse president George W. Bush, sinds
dinsdag in de Tsjechische hoofdstad, heeft het echter vooral over Irak. Dat
land is volgens Washington bereid om chemische, biologische en eventueel ook
nucleaire wapens door te spelen aan terroristische groeperingen als
Al-Qaeda.

Dat niet alle NAVO-leden zich zomaar achter een militaire actie tegen Irak
zouden scharen, beseft Bush ook. Hij legt zich daarom toe op het smeden van
een de facto coalitie binnen de NAVO. De regering-Bush maakte bekend dat ze
aan ambassadeurs in 50 landen heeft aangedrongen om militaire steun te
vragen bij de bondgenoten voor toekomstige militaire acties. Dat beleid
heeft de voorbije 15 maanden al heel wat vruchten afgeworpen: de VS hebben
voor het eerst troepen in Bulgarije, Georgië, Kirgizstan, Tadzjikistan en
Oezbekistan.

De NAVO-leden onderzoeken ook een Amerikaans voorstel om een ‘rapid-response
force’ van 20.000 troepen aan te leggen die binnen de zeven dagen overal ter
wereld kan ingezet worden. Zelfs de kleinste landen zouden daar kunnen
instappen door een bescheiden bijdrage te leveren.

Washington wil een radicale hervorming van de NAVO in de richting van een
strijdmacht waarin de lidstaten zich specialiseren in deeltaken. De
kandidaat-lidstaten onderscheiden zich immers door logge, verouderde legers
en zwakke economieën. Eigenlijk hebben de VS weinig te winnen bij extra
vuurkracht. Het is bijvoorbeeld exemplarisch dat het Amerikaanse
gevechtsvliegtuigen zijn die het Tsjechische luchtruim beschermen tegen
terroristische aanslagen. Het doel van de top in Praag wordt dan ook de
sterke punten van de legers te gebruiken en zo kracht uit zwakheid te halen.


Het Tsjechische leger, dat samen met Polen en Hongarije in 1999 toetrad tot
de NAVO, blijft al bij al een relatief armzalig leger. Praag heeft wel iets
wat de NAVO kan gebruiken: expertise inzake chemische oorlogsvoering. De
gespecialiseerde eenheid rukte al uit naar Kosovo, Koeweit en Afghanistan.
Op de legerbasis van Brezina krijgen NAVO-eenheden uit ander landen nu
training in het omgaan met aanvallen van saringas, anthrax, cyanide en
diverse virussen.

Roemenië en Bulgarije deden iets gelijkaardigs in Afghanistan door
veiligheidsdiensten en ontsmettingsteams te leveren. De drie Baltische
staten zouden hoogopgeleide politie-eenheden kunnen leveren en snuffelhonden
die bommen en chemische wapens kunnen opsporen; Slovenië kan een ‘mountain
combat unit’ leveren.

Niet iedereen is even enthousiast over de meerwaarde die de nieuwkomers
bieden. Sergei Yastrzhembskii Yastrzhembski, adviseur van de Russische
president Vladimir Poetin, gelooft dat de uitbreiding tot inertie zal
leiden. De mogelijkheden van de NAVO om het terrorisme te bestrijden zijn
niet verbeterd na de opname van Polen, Tsjechië en Hongarije.