Indianen wantrouwen anti-discriminatieplan

Xóchil Gálvez, hoofd van het departement voor de Ontwikkeling van Inheemse
Volkeren, stelt het plan Naar een Nieuwe Verhouding voor als een etappe
naar een multiculturele samenleving. Zo’n 115 miljoen euro voor
ontwikkelingsprogramma’s voor inheemse gemeenschappen zal worden verdeeld
onder de Mexicaanse staten naar gelang de omvang van hun inheemse populatie.
Volgens Gálvez zullen alle ontwikkelingsprojecten worden opgesteld en
uitgevoerd in samenspraak met alle betrokkenen. Alle officiële programma’s
zullen rekening moeten houden met de mogelijke effecten die ze hebben op de
lokale gemeenschappen. Projecten rond gezondheid, economie, onderwijs en
andere materies moeten de cultuur van elke gemeenschap respecteren en
desnoods lokaal worden aangepast, legt Gálvez uit.

Maar de rebellen van het Zapatistische Nationaal Bevrijdingsleger (EZLN)
zwijgen. In maart vorig jaar marcheerde een karavaan Zapatisten en
aanhangers van de zuidelijke staat Chiapas naar de hoofdstad om een
grondwetsherziening te steunen die de inheemse gemeenschappen een
verregaande vorm van autonomie zou bezorgen. Maar de versie die het
parlement er een maand later na veel debatten en amendementen doorsluisde,
was niet diegene de Zapatisten voor ogen hadden, maar een zwak doorslagje
van een oud akkoord uit 1996. President Fox uitte zijn ongenoegen daarover,
maar tekende de wet toch. Verraad, vond het EZLN, en het houdt sindsdien de
lippen stijf op elkaar. Alleen als de originele afspraak ter op tafel komt
en wordt goedgekeurd, wordt er terug gepraat. De stilte is dus
veelbetekenend.

Maar ook de regering vindt dat de hervormingen moeten herzien worden, zegt
Gálvez, die nog eens de nadruk legt op het belang van een wet die alle
rechten van de inheemse bevolking - 10 procent van de Mexicanen - erkent.
In elk geval zal het plan Naar een Nieuwe Verhouding een einde maken aan
de top down-besluitvorming die de opeenvolgende regeringen van de Partij van
de Institutionele Revolutie (1929-2000) zo kenmerkte in haar omgang met de
inheemse gemeenschappen, aldus Gálvez. Zij roept de inheemse gemeenschappen
op erop toe te zien dat de overheid haar beloften nakomt. Het plan is immers
de vrucht van gesprekken met inheemse organisaties, dus is het eigenlijk hún
plan, vindt Gálvez.

Hilario Peña, woordvoerder van de Nationale Vergadering voor Autonomie, ziet
geen reden om de regering te geloven en het plan te steunen. De
overheidspolitiek blijft alle Mexicanen schade berokkenen. Ook de indianen,
de armste groep. Elke PRI-regering beloofde komaf te maken met de
marginalisering van de indianen. President Fox zegt nu hetzelfde, maar we
zullen wel zien of de belofte wordt gehouden. We hebben er geen vertrouwen
in, aldus Hilario Peña .

Zo’n 70 procent van de actieve indianen werkt in de landbouw. In de gebieden
waar ze in de meerderheid zijn, is de kindersterfte 48,3 promille - 20 meer
dan het nationale gemiddelde. De alfabetiseringsgraad is viermaal lager
onder de inheemse bevolking dan bij de Mexicanen in het algemeen.