Vurige tongen in Antwerpen

Terwijl onze kerken leeglopen, nestelen Afrikaanse gebedshuizen en healing centers zich in leegstaande winkelpanden, loodsen en particuliere woningen. De kerkjes zitten vol op zondag, wellicht omdat ze naast een religieuze ruimte ook een huis van vertrouwen bieden voor migranten.
De foldertjes die op de ramen van een voormalig winkelpand in de Berchemse Statiestraat hangen, kondigen het Europese Congres voor Christus aan. Het vindt plaats in het Antwerpse Bouwcentrum en het topevenement is de Special Holy Ghost Night. Mike Nwanegbo is de pastor van de Redeemed Christian Church of God, de kerk die achter de ondoorzichtige etalage en het congres schuilgaat. Met een brede glimlach heet de man in maatpak me welkom in zijn kantoortje in het gebedspand. Zijn kerk is nog jong. Nwanegbo ruilde in 2002 Londen voor Berchem. Hij werd uitgestuurd door de Nigeriaanse Kerk om hier een gebedshuis op te richten, als antwoord op het sociale vacuüm waarbinnen de zwarte Antwerpse gemeenschap leefde.

Geld is geen probleem


‘Vooral prostitutie was een enorm probleem’, zegt Nwanegbo. ‘Maar ik geloof in mirakels, en kijk: met de hulp van Gods woord en onze steun, stapten in drie jaar tijd honderd zwarte vrouwen uit het vak. We leerden deze vrouwen hoe ze door te bidden stand konden houden tegen hun pooiers. We gaven hen opnieuw zelfvertrouwen en leerden hen met de computer werken, gaven opleidingen haartooi, kortom: we leerden hen op hun eigen benen te staan. Veel van deze vrouwen hebben vandaag een reguliere job, zeventien onder hen zijn getrouwd en de meesten komen hier wekelijks over de vloer.’
Mensen zonder papieren en nieuwkomers zijn welkom in Nwanegbo’s kerk. Nwanegbo vangt hen op, geeft hen wat geld om rond te komen en verwijst hen door naar de juiste instanties. Dit brede pastorale werk kost geld, maar al is Nwanegbo’s kerk aangesloten bij het Verbond van de Vlaamse pinkstergemeenten, ze ontvangt geen subsidies. ‘Boma, mijn vrouw, en ik hebben er eerst veel van ons eigen geld ingepompt’, zegt Nwanegbo.’Maar nu betalen we de huur en de onderhoudskosten van ons pand met de donaties van onze leden.’
De Berchemse gemeente van de Redeemed Christian Church of God telt intussen tussen de 250 en 300 leden van zo’n dertien nationaliteiten. Daaronder zijn ook een paar Belgen, maar de meeste gelovigen zijn Nigeriaans of Ghanees. Nwanegbo laat ons zonder probleem de naadloze boekhouding van zijn kerk inkijken. De bedragen staan netjes per dienst geregistreerd en halen vlot 1000 euro. Vorige week nog gaven 204 mensen tijdens de zondagsdienst samen bijna 1750 euro. Dat betekent een gemiddelde donatie van 8,5 euro per kerkganger voor één dienst.
In de bijbel staat dat gelovigen tien procent van hun inkomen aan God moeten geven, zegt Afrikaniste Nathalie Brabants. In het kader van haar scriptie dompelde ze zich zeven en een halve maand onder in Afrikaanse gebedshuizen, vooral van pinkstergemeenten. ‘Het opvangnet van Afrikaanse kerken is goud waard. Nieuwkomers die pas in België arriveren, zijn vaak alleen, zonder bezittingen en zonder papieren. Zo’n kerk is dikwijls de eerste plaats waar ze zich welkom voelen. Meer dan geld is logistieke ondersteuning de belangrijkste dienstverlening. Grotere kerken hebben zelfs opslagplaatsen met voeding en kleding.
Maar het gebeurt ook dat mensen die in hoge geldnood zitten, plots een enveloppe met geld in hun jaszak vinden.’ Brabants voegt daar nog aan toe dat die kerkjes uitdrukkelijk aanzetten tot integratie: ‘Ik hoorde pastors dikwijls preken dat het nuttig is om te investeren in integratie en je aan te passen aan de patronen van de Belgische samenleving. Voodoo, naar de maraboe of een kruidenmenger gaan, zijn verboden voor gelovigen. Als je hoofdpijn hebt, raadt de pastor je aan veel te bidden en gewoon een Dafalgan te nemen.’

Vragen staat niet altijd vrij


Vecht tegen de tien plagen van Egypte, bloklettert een affiche aan de gevel van de voormalige cinemazaal in de Carnotstraat. De huurder van het pand, de Universele Kerk van Gods Rijk -een evangelische kerk- doet dagelijks genezingen. Een eredienst bijwonen, een sessie aanvragen in het kader van financiële problemen en ziekte of om een ontspoord familielid terug op het rechte pad te krijgen, het kan allemaal. Maar vragen beantwoorden wil de UKGR niet echt, ze wil geen pottenkijkers meer.
In het verleden zijn er al te vaak onwaarheden geschreven door journalisten, zegt men. ‘De Afrikaanse pinksterkerken zijn in België nog onbekend terrein, er bestaat weinig onderzoek over’, zegt Brabants. ‘Hun geloofsbeleving is veel meer dan in onze Europese kerk gericht op het spirituele, terwijl ze de lichamelijke uiting van devotie ook veel meer ruimte laten. Journalisten die zo’n dienst meemaken en iemand in trance zien geraken, weten vaak niet wat ze zien en schrijven dan nogal eens ongenuanceerde dingen.’
Brabants is er persoonlijk van overtuigd dat het sociale vangnet van de internationale pinksterkerken waterdicht is en een enorme bescherming biedt voor hun gelovigen. ‘Daarom is het moeilijk om als buitenstaander deze kerken te benaderen’, zegt ze. ‘Ze willen hun leden, waaronder veel illegalen, beschermen, maar schuwen ook een al te wereldlijke invloed in hun Kerk.’ Voor haar onderzoek sloot Brabants zich aan bij twee geloofsgemeenschappen in Brussel en Antwerpen. Ze ondervond tijdens die periode een zeer sterke controle over haar doen en laten. ‘Ik werd bij één gemeenschap zelfs buitengezet. Een witte onderzoekster valt op en wekt wantrouwen. Ik zou met wereldse en kritische vragen gelovigen aan het denken kunnen zetten.’
IACSSO, het federale informatie- en adviescentrum voor schadelijke en sektarische organisaties, krijgt geregeld vragen over de Afrikaanse kerkjes. ‘De meeste zijn inderdaad vertakkingen van de pinkstergemeenten, een geloofstak binnen de protestantse kerk’, zegt Anne-Sophie Lecomte. ‘De doorsnee Belg -die enkel met de katholieke kerk vertrouwd is- schrikt wel van de manier waarop pinkstergelovigen het geloof beleven. Spreken in tongen, handoplegging en trance maken sterk deel uit van de traditie van de niet-Europese pinkstergemeente. Wanneer een bekeerde zoon of dochter plots een nieuw wereldbeeld aanhangt, waarin de duivel, hemel en hel een centrale rol spelen, is het even slikken.’
Nwanegbo ontkent het onwereldse karakter van zijn kerk en benadrukt dat zijn leden op hun eigen benen moeten staan. ‘Ik leer hen dat sociaal geld van het OCMW niet goed is, het maakt hen slaven van het systeem.’ Schulden zijn uit den boze in de pinkstergemeenten, verduidelijkt Brabants. Iemand die schulden maakt, riskeert om uit de geloofsgemeenschap gezet te worden. ‘Vergeef ons onze schulden, zoals wij vergeven aan onze schuldenaren’ geldt hier niet voor aardse schuldenbergen, maar voor morele zonden.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Over de auteur

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.