Bommetje onder regeringsvorming

Waarom stemde Duitse landbouwminister plots toch voor glysfosaat?

Het controversiële glyfosaat, onderdeel van verschillende onkruidverdelgers, waaronder de befaamde RoundUp, mag binnen de EU de volgende vijf jaar dan toch in gebruik blijven. De plotse ja-stem van Duitsland was hierbij cruciaal.

EU2017EE Estonian Presidency (CC BY 2.0)

Christian Schmidt

Merkel was ‘not amused’ door de ja-stem van haar aftredende minister van Landbouw, Christopher Schmidt. De Duitse landbouwminister van de CSU, de zusterpartij van Merkel’s CDU, heeft deze stem op eigen houtje uitgebracht en schond daarbij het protocol van de Duitse regering, die beslist had zich te onthouden.

De Duitse stem voor de vijfjarige verlenging van het gebruik van glyfosaat binnen de EU zorgde ervoor dat het pro-glyfosaat-kamp 65,71 procent van de EU-bevolking dekte, net boven de drempel van 65 procent nodig om een meerderheid te hebben.

Wie is Christian Schmidt?

Merkel zei in een reactie op de stemming dat Schmidt ‘de instructies die hij van de overheid kreeg met voeten had getreden.’ In een interview op de publieke zender ARD, dinsdag ochtend beaamde Schmidt dat hij alleen gehandeld had, zonder overleg met Merkel. ‘Ik heb deze beslissing alleen genomen in het kader van mijn ministeriële bevoegdheid’, verklaarde hij.

Uit een document van 7 juli die de Duitse krant Süddeutsche Zeitung kon inkijken, blijkt dat de ja-stem van de Duitse minister van landbouw al maanden voorbereid was op zijn kabinet.

De krant Süddeutsche Zeitung schrijft dat de verklaring voor Schmidts glyfosaat-stem bij de laatste verkiezingen moet worden gevonden.

‘In Beieren verloren de christendemocraten tijdens de vorige verkiezingen een groot deel van hun traditionele kiezers aan extreem rechts

In het Zuidoostelijk gelegen Beieren, de enige regio waar de CSU actief is, verloren de christendemocraten tijdens de vorige verkiezingen een groot deel van hun traditionele kiezers, de boeren, aan het extreem rechtse Alternative für Deutschland​ (AfD).

Om de boerenstemmen in Beieren van de AfD terug te winnen probeerden de christendemocraten hun traditionele kiezers niet tegen de borst te stuiten. Schmidt opteerde voor een traditioneel landbouwbeleid, waarbij hij nauw samenwerkte met de Duitse boerenbond.

De boerenbond staat voor conventionele landbouw waarbij kunstmeststof en onkruidverdelgers als heel normaal worden aanzien.

In het Grünbuch (Groene Boek) dat Schmidt in 2016 lanceerde, presenteert hij de richtlijnen van het toekomstige landbouw- en voedingsbeleid. Hierin maant hij onder andere scholen aan om meer varkensvlees aan kinderen te serveren. Ter wille van wie of wat doet Schmidt dit? 

Glyfosaat-bom onder coalitieonderhandelingen

Barbara Hendricks, de sociaaldemocratische minister van Leefmilieu (SPD), is niet te spreken over Schmidts optreden en noemde het een ‘vertrouwensbreuk’ binnen de huidige coalitie.

‘De Duitse voor-stem heeft spanning doen ontstaan tussen conservatieven en sociaaldemocraten’

Ook Merkel reageerde kritisch. Toen ze bevraagd werd over welke consequenties deze stem voor Schmidt zal hebben, zei ze dat zijn ‘gedrag niet herhaald mag worden.’

De Duitse voor-stem doet spanning ontstaan tussen conservatieven en sociaaldemocraten en dreigt de regeringsvorming in Duitsland enorm te bemoeilijken.

De CDU probeert sinds kort opnieuw een coalitie met de SPD te vormen, maar het vertrouwen van de de sociaaldemocraten kreeg een flinke deuk.

Will Fuller  (CC BY-NC-ND 2.0)

Monsanto landbouw

Monsanto-schandalen

De vergunning voor glyfosaat wekt verontwaardiging op bij ngo’s en milieubeschermers doorheen Europa. Glyfosaat wordt al 40 jaar in de landbouw gebruikt, maar nu worden de milieu- en gezondheidseffecten van het product steeds duidelijker.

De Wereldgezondheidsorganisatie verklaarde dat glyfosaat ‘waarschijnlijk’ kankerverwekkend is bij mensen. Het Europese voedselagentschap (EFSA) legde de link tussen glyfosaat en kanker niet, maar heel wat wetenschappers stelden die conclusies in vraag.

De Monsanto Papers, de vrijgegeven interne documenten van de agrogigant, toonden aan dat EFSA’s conclusies over de gezondheidsrisico’s van de stof grotendeels letterlijk overgenomen waren uit de studies die de Glyphosate Task Force (van Monsanto en andere chemische bedrijven) zelf bezorgd hadden.

‘In de heersende discussie over glyfosaat wordt er weinig aandacht besteed aan de gevolgen voor de natuur’

Zo blijkt ook dat glyfosaat de biodiversiteit in het gedrang brengt. Onderzoekers aan de KULeuven tonen aan dat glyfosaat schadelijk is voor waterjuffers en andere insecten.

‘Waterjuffers hebben een belangrijke plaats in de voedselketen en hun aanwezigheid houdt bepaalde interacties in het voedselweb in stand’, zegt onderzoekster Lizanne Jannssen. ‘In de heersende discussie over glyfosaat wordt er weinig aandacht besteed aan de gevolgen voor de natuur.’

‘Europa heeft haar burgers tekort gedaan’, zegt Joeri Thijs, medewerker bij Greenpeace. ‘Het voorzorgsprincipe is een van de bouwstenen van de Europese Unie en houdt in dat, als er ernstige aanwijzingen zijn dat een product schadelijk kan zijn, dat het dan preventief van de markt gehaald wordt. Het is teleurstellend dat dit niet gebeurd is.’

‘We stellen vast dat Europa er niet in slaagt om voorrang te geven aan de gezondheid van haar burgers en ons leefmilieu.’

De resten van glyfosaat werden in de bovenlaag van 45 procent van de Europese gronden gevonden. De stof werd daarbij ook gedetecteerd in de urine van een kwart van de Duitsers die zich lieten testen.

Alternatieve uitfasering

‘Wij hopen dat dat de lidstaten die tegen de vernieuwing van de vergunning gestemd hebben, zoals België en Frankrijk, een nationaal verbod op glyfosaat zullen invoeren,’ zegt Joeri Thijs. Macron bevestigde dat hij glyfosaat in Frankrijk binnen de drie jaar wil verbieden.

‘Het is nu aan de lidstaten zelf om de boeren te begeleiden van dit schadelijke product af te stappen in hun landbouw’

‘Als grote lidstaten zoals Frankrijk dit volhouden, en daardoor ook andere lidstaten beïnvloeden, zou er een situatie gecreëerd kunnen worden waar de Europese commissie- ongeacht de druk van de agrobedrijven- niet anders meer zal kunnen dan glyfosaat afwijzen,’ meldt Thijs.

‘Het is nu aan de lidstaten zelf om de boeren te begeleiden van dit schadelijke product af te stappen in hun landbouw.’

Verschillende Belgische ministers voor landbouw hebben het privé-gebruik van glyfosaat al verboden. Dit verbod blijft bestaan, ook na de verlenging van de glyfosaat-vergunning binnen de EU.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.